Bauxite Việt Nam- Được biết Tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ sẽ ra tòa vào ngày 24 tháng 3 sắp đến với tội danh "Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam", có khung hình phạt từ 3 đến 12 năm tù; và một trong những luật sư tham gia bào chữa cho ông Cù Huy Hà Vũ là luật sư của Văn phòng Luật sư Vì dân Trần Đình Triển. Bauxite Việt Nam phỏng vấn LS Trần Đình Triển về một số vấn đề liên quan đến phiên tòa.
- BVN: Xin Luật sư cho biết trong phiên tòa sắp tới liên quan đến ông CHHV có bao nhiêu LS được tham gia bào chữa? Là luật sư bào chữa cho ông CHHV, có điều gì làm LS trăn trở không?
- LS Trần Đình Triển: Số lượng LS tham gia bào chữa là do anh Vũ và gia đình mời và phải đươc Tòa án ND TP Hà Nội chấp thuận, điều này tôi không biết chính xác. BVN có thể hỏi chị Dương Hà để biết cụ thể hơn.
Tôi được anh Vũ và gia đình mời tham gia bào chữa. Đồng thời, đó cũng là trách nhiệm và nghĩa vụ của mình, vì tôi và anh Vũ là cùng quê, trong cuôc sống thường nhật thân thiện như anh em trong nhà, do đó về đạo lý của dân tộc Việt Nam "Một con ngựa đau cả đàn bỏ cỏ, chị ngã em nâng, lá lành đùm lá rách, tối lửa tắt đèn có nhau”…; trong khúc hát của người xứ Nghệ có lời trách móc thấm đượm nghĩa tình "ngái ngôi chi mà anh nỏ về", hoặc có câu đã trở thành chân lý "rằng qua cơn hoạn nạn, rằng mới hiểu lòng nhau"; mặt khác, Hiến pháp, Bộ Luật hình sự, Bộ Luật tố tụng hình sự và Luật Luật sư,… khuyến khích và cho phép, đồng thời xác định trách nhiệm của luật sư phải góp phần bảo vệ công lý. Pháp luật là vậy, nghĩa tình là vậy, nhưng khi tôi nhận lời bào chữa cho anh CHHV thì rơi vãi đâu đó lời: là Luật sư phản động – đau lắm và buồn lắm quý vị ạ (trong quãng đường hoạt động vẻ vang của Bác Hồ có sự đóng góp của luật sư đó chứ). Tôi đã được Chánh án Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội cấp giấy chứng nhận bào chữa cho anh CHHV, hôm nay tôi đã nhận được giấy thông báo của Tòa về phiên xử sơ thẩm, đó là vào 8 giờ ngày 24 tháng 3 này.
- BVN: Hiện nay người ta đang truy tố ông CHHV căn cứ vào các bài viết và các bài trả lời phỏng vấn của ông ấy. Thế theo luật pháp Việt Nam và các công ước quốc tế mà VN đã ký kết tham gia thì theo Luật sư, ông CHHV có tội hay không?
- LS Trần Đình Triển: Tôi đã nói rõ quan điểm của tôi rất nhiều lần là anh CHHV không có tội.
Trước hết ta phải xem xét đến động cơ và mục đích. Nếu xem xét một hành vi thì phải xem động cơ và mục đích của người thực hiện hành vi đó. Xem xét những quan điểm của anh Vũ đã nêu hay những bài viết của anh Vũ, tôi nhận thấy trong đó có những vụ việc anh đi vào cụ thể, kiến nghị vào những cái cụ thể, có những điều anh đưa ra như một luận điểm khoa học. Nếu người ta đi vào cái cụ thể để kiến nghị cái cụ thể thì không được khái quát thành cái chung.
Cái thứ hai là về việc chống nhà nước XHCNVN thì quan điểm của tôi là: khái niệm về CNXH là một khái niệm đang còn trừu tượng, đang được bàn luận rất nhiều kể cả về học thuật ở nhiều nước trên thế giới. Chúng ta hãy xem đó như một học thuyết. Có những học thuyết nếu có những quan điểm tốt thì ta áp dụng, còn nếu những quan điểm chưa chuẩn xác hay thậm chí đang còn là trừu tượng hay thậm chí đang là viễn tưởng, như khoa học viễn tưởng, thì chúng ta không nên mơ mộng vào đó, và hãy hiểu rằng chúng ta đang đi theo một khoa học viễn tưởng mà thôi. Tôi giả định nếu khái niệm nhà nước CHXHCN VN là của dân, do dân và vì dân là sự thật, thì những quan điểm và bài viết được nêu ở cáo trạng của anh Vũ nó chống lại của dân, chống lại do dân và chống lại vì dân ở đâu? Hậu quả ở đâu? Một hành vi phạm tội phải có nguyên nhân, hậu quả và mối quan hệ nhân quả. Hậu quả là cái gì? Ở đây hậu quả chỉ thấy nêu là các ý kiến tập hợp của Sở Văn hóa Thông tin đưa sang mà chưa thấy hậu quả cụ thể gì cả, thế thì mối quan hệ nhân quả nó ở đâu? Tôi chưa nói là nếu chúng ta đã tham gia các công ước quốc tế thì trong quy định pháp luật chúng ta về các điều ước quốc tế, trong bộ luật tố tụng hình sự, trong bộ luật ban hành quy phạm pháp luật cũng nói nếu có điều gì trái với các công ước quốc tế mà chúng ta đã tham gia thì phải thực hiện theo các điều của các công ước quốc tế đó. Những điều này khỏi phải bàn, nhưng tôi tin chắc rằng tại phiên tòa sắp tới họ sẽ bỏ qua những điều đó, dù có lập luận gì nữa thì người ta cũng bỏ!
Bây giờ nếu chúng ta xét theo quan điểm của chủ nghĩa Mác, vì nói rằng chúng ta đang theo chủ nghĩa Mác mà, Mác nói rằng đấu tranh giữa các mặt đối lập là động lực của sự phát triển của xã hội. Vậy thì ở đây nếu có những quan điểm đối lập thì chúng ta phải cùng giải quyết, phải cùng mổ xẻ nó ra để thúc đẩy cho xã hội phát triển, chứ tại sao lại phải chỉ có một quan điểm duy nhất, và ai nói khác đi với quan điểm đó thì cho đó là phạm tội, là tuyên truyền chống phá? Điều đó chính là đã chống lại chủ nghĩa Mác.
Ngay chính như Đảng CSVN cũng nói rằng đấu tranh phê và tự phê là động lực của sự phát triển, nhưng nếu có người phê bình thì lại cho rằng người ta phạm tội, là chống lại đường lối. Trong vấn đề về đa nguyên đa đảng, tôi rất tán đồng quan điểm của đồng chí Nguyễn Phú Trọng khi đồng chí còn làm Chủ tịch QH. Khi đó đ/c NPT đã trả lời một phóng viên của báo ở Ấn Độ và nói rằng “ở VN trong giai đoạn hiện nay chúng tôi thấy chưa cần thiết phải đa đảng”; có nghĩa là hiện nay “chưa cần thiết”, như thế sẽ có thời điểm cần thiết. Và cũng đã có nhiều người có cùng quan điểm như anh Vũ vậy, tại sao không bắt và truy tố hết?
Và còn nữa, hiện nay chúng ta đang có phong trào học tập tấm gương Bác Hồ, thì Bác đã nói rằng “Đảng ta là đảng cầm quyền”, chứ Bác đâu có nói là đảng độc quyền đâu, đâu có nói độc đảng đâu?
Anh Vũ nêu lên một quan điểm như vậy, nếu như tôi là một lãnh đạo, tôi sẽ đưa quan điểm đó ra mổ xẻ, thảo luận ở những cơ quan nghiên cứu như Viện Mác – Lênin, Viện Triết học… để tranh luận với nhau và để đi đến một kết luận thống nhất, chứ tại sao khi người ta vừa đưa quan điểm đối lập thì lại cho là người ta chống? Nếu hành xử như vậy thì xã hội sẽ không bao giờ phát triển được. Nói trái là phải đi trái, nói phải là phải đi phải thì bao giờ xã hội mới phát triển được?
Một điều nữa là hiện nay, chúng ta đang phát triển nền kinh tế nhiều thành phần, và chính ngay Đại hội Đảng vừa qua cũng đã nói đến quyền sở hữu, nếu khái niệm về quyền sở hữu theo quan niệm của CNXH là công hữu nhà nước về tư liệu sản xuất, thì vừa rồi cũng tranh luận và cuối cùng đã phải bỏ, thì tại sao có những quan điểm đang tranh luận, đang xem xét, đang giải quyết với nhau mà lại đưa ra truy tố như vậy?
Một vấn đề nữa là theo chủ nghĩa Mác, tôi không nói gì khác ngoài chủ nghĩa Mác, chủ nghĩa Mác nói rằng: chính cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng, kiến trúc thượng tầng luôn luôn đi sau cơ sở hạ tầng và nếu không thay đổi nó thì nó sẽ kìm hãm những động lực phát triển của cơ sở hạ tầng, còn khi cơ sở hạ tầng phát triển thì buộc kiến trúc thượng tầng phải thay đổi theo. Đó là quan điểm biện chứng giữa kiến trúc thượng tầng và cơ sở hạ tầng theo chủ nghĩa Mác. Rõ ràng với một nền kinh tế đa thành phần, đa loại hình sở hữu như chúng ta, các thiết chế về mặt xã hội, tổ chức nhà nước, thể chế chính trị phải theo các hình thức của cơ sở hạ tầng như quan điểm của chủ nghĩa Mác chứ. Thế tại sao khi anh Vũ đưa ra một quan điểm như vậy thì gọi là chống? Chúng ta phải căn cứ vào pháp luật, căn cứ vào đường lối của Đảng, căn cứ vào ý nguyện của người dân và với sự hòa hợp của dân tộc với văn minh của nhân loại để xem xét một hành vi, chứ không phải theo ý chí của những người đang cầm quyền.
- BVN: Như vậy theo phân tích của Luật sư thì dựa vào luật pháp VN, dựa vào các công ước quốc tế mà VN đã tham gia, dựa vào cả quan điểm của chủ nghĩa Mác, và vào tư tưởng Hồ Chí Minh thì ông CHHV không có tội?
- LS Trần Đình Triển: Vâng đúng vậy. Không những không có tội mà đó còn là những suy nghĩ và hành động rất tiến bộ và rất đáng khen.
- BVN: Trong phiên tòa sắp tới Luật sư dự đoán người ta sẽ xử ông CHHV như thế nào?
- LS Trần Đình Triển: Người ta sẽ vẫn xử anh Vũ có tội, bất chấp các luận điểm tôi vừa nêu trên. Và với thực tại như xã hội hiện nay, tôi dự đoán người ta sẽ xử CHHV với mức án 4 – 6 năm tù. Việc họ xử anh CHHV có tội sẽ lại càng khẳng định việc anh CHHV đòi đổi mới là đúng. Tôi cho rằng lịch sử rồi sẽ xét để khẳng định rằng anh Vũ đúng, quan điểm của tôi đúng.
- BVN: Với thực tế như thế, với dự kiến kết quả của phiên tòa sẽ như thế thì đó là một điều đáng buồn cho xã hội hiện nay phải không thưa ông?
- LS Trần Đình Triển: Vâng, không chỉ buồn mà tôi còn thấy vừa nhục, vừa đau.
- BVN: Bauxite Việt Nam xin chia sẻ tâm trạng của Luật sư, khi bào chữa cho thân chủ mình, biết thân chủ mình không sai, nắm chắc phần phải, nhưng không thể bảo vệ quyền lợi cho thân chủ mình, vì thật ra phiên tòa như thường lệ sẽ không hề căn cứ trên sự tranh tụng để tìm ra chân lý, mà bản án đã có sẵn.
- LS Trần Đình Triển: Tôi đoán được tất cả mọi việc đã được xếp đặt sẵn rồi, cho nên luật sư có nói đúng, có tranh tụng hay đi nữa thì cũng là để cho mọi người bàn luận lại sau này thôi, chứ để thay đổi được phiên tòa trong bối cảnh hiện nay là điều không tưởng. Bản án đã có sẵn. Tuy nhiên, trong vụ án này, tôi hoàn toàn cảm thông với các điều tra viên, kiểm sát viên và hội đồng xét xử.
- BVN: Xin cám ơn Luật sư đã dành thời gian để trả lời phỏng vấn.
BVN thực hiện.
