Bạn đọc (danlambao) - Các “thế lực phản động” thường phê phán báo chí nhà nước (báo “lề phải”) là bọn “bồi bút”, là thông tin một chiều, chỉ biết nhắm mắt hát bài ca ngợi đảng, ca ngợi chủ nghĩa xã hội (không tưởng)…
Nhưng hàng ngày, đọc các báo viết và các trang báo điện tử dòng chính thống tôi lại không có suy nghĩ như vậy. Thực tế là trên mặt các báo (trừ các tờ báo của đảng và quân đội) đăng thoải mái tràn lan những thông tin phơi bày những mặt trái và tiêu cực xã hội, phải nói là rất phong phú và đa dạng: từ tình hình lạm phát, suy thoái kinh tế trầm trọng đến chuyện chính quyền cướp đất, trả thù dân, doanh nghiệp bóc lột, đàn áp người lao động dẫn đến hàng nghìn cuộc biểu tình, đình công; nạn tham nhũng tràn lan gây thất thoát tài sản nhà nước hàng nghìn tỉ đồng; đặc biệt là tình trạng bạo lực xã hội, tai nạn giao thông, hay nạn cướp giết hiếp hoành hành với mức độ ngày càng dã man, tàn độc… là những đề tài luôn được các báo khai thác triệt để. Ước tính chỉ có khoảng 30 - 40% lượng thông tin là tích cực (hoặc vô thưởng vô phạt), còn 60 - 70% là tiêu cực và “không có lợi cho đảng”!
Nói tóm lại, dù tực tiếp hay gián tiếp, tôi thấy báo chí “lề phải” cũng nêu bật được những nghịch lý đang diễn ra trong xã hội “tốt đẹp” của chúng ta, góp phần vẽ nên bức tranh (tương lai) xám xịt của một đất nước XHCN với những vấn đề nổi cộm như: sự yếu kém của lãnh đạo trong điều hành đất nước dẫn đến bất ổn về kinh tế, an ninh chính trị; chủ quyền quốc gia bị đe dọa; quyền lực và của cải vật chất tập trung chủ yếu trong tay một “nhóm lợi ích”, những ổ tham nhũng; sự chênh lệch giàu nghèo trong xã hội ngày càng khủng khiếp; dân chủ, nhân quyền bị áp bức, chà đạp; y tế, giáo dục, văn hóa xuống cấp, tha hóa, tiêu cực v.v… Tóm lại là… đại loạn và đại họa!
Báo chí “lề phải” cũng chỉ ra được những cặp phạm trù nhân - quả hiển nhiên tồn tại bao đời nay: “nghèo đói sinh nghịch tặc”, “thượng bất chính, hạ tắc loạn”, “sự cùng tất biến”… Dù bạn đọc là đảng viên CS, người yêu nước hay chỉ là dân thường không mấy quan tâm đến chính trị, thì cũng không ai có thể vui mừng, lạc quan trước một hiện trạng xã hội bất ổn và rối ren như hiện nay. Ngược lại, người ta cảm thấy lo lắng, bất an, dù có ngồi trong nhà khóa cửa lại thì vẫn có cảm giác mất an toàn, bởi vì cảm giác đó đã bám chặt vào tư tưởng người ta rồi…
Từ nay, báo “lề trái” đừng vỗ ngực “ta đây” mới dám nói lên sự thật nữa nha! Hãy đọc báo “lề phải” đi, cũng đầy rẫy sự thật (tồi tệ) được phơi bày ra đấy - những sự thật mà đảng, chính phủ không thể chối cãi, bộ máy tuyên giáo của đảng cũng không thể bịt đi được. Trong nhiều trường hợp, dù vô tình hay hữu ý, báo chí “lề phải” đã trở thành người anh em tiếp tay “chia lửa” cho báo chí “lề trái”, bằng cách cung cấp những thông tin chính thống trong các lĩnh vực mà người làm báo “lề trái” khó có điều kiện tiếp cận. Tuy nhiên, do đặc thù riêng (lề phải), nên báo chí nhà nước không tránh khỏi sự phiến diện, cải lương, giáo điều, thậm chí ngụy tạo, thiếu trung thực, mất dân chủ, không phải là diễn đàn của nhân dân… Vì thế cần có báo “lề trái” bổ sung, khỏa lấp những khoảng trống này.
Xin có thêm vài nhận xét như sau:
- Trong đội ngũ các nhà báo “lề phải”, không phải ai cũng là “bồi bút” cả đâu. Tuy nhiên, đạo lý của dân tộc ta là “ăn cây nào rào cây ấy” nên chúng ta chả trách họ được! Những nhà báo có lương tâm luôn hiểu rõ hơn ai hết chế độ đã thối nát, mục ruỗng ở mức độ nào, sự khốn khổ, bần cùng, mất tự do của dân chúng ra sao… nhưng họ bất lực, hoặc không được phép nói thật, nói hết. Ai có cái dũng khí ấy thì nhẹ cũng bị kỷ luật, “chuyển công tác”, nặng thì mất việc hoặc tù tội. Lúc đó thì hết đường sống, chạy qua làm báo “lề trái” cũng không được, vì không có lương thì sống sao đặng?!
- Vậy thì tại sao không ít báo “lề phải” vẫn dám nói đến nhiều chuyện tiêu cực, bất lợi cho đảng, làm mất thể diện quốc gia? Đơn giản là: 1) Những vụ việc tiêu cực nghiêm trọng thì đã có người “chống lưng”, bật đèn xanh cho “đánh”, đánh hội đồng hoặc đánh theo đơn đặt hàng. Hơn nữa, báo chí bây giờ cũng được “tự do” lắm, muốn làm giời làm đất gì thì làm, thỉnh thoảng đảng lại “quẳng” cho vài con tốt đã… hết hạn sử dụng để báo chí có trò vui, miễn là đánh lạc hướng được dư luận để đảng còn lo “việc lớn”. 2) Chỉ một số tờ báo trong hệ thống đảng hay chính quyền là được bao cấp, còn lại đều phải tự làm, tự nuôi thân. Ai cũng biết, người quyết định sự sống còn của một tờ báo chính là độc giả, không có độc giả thì không tờ báo nào tồn tại được; ít độc giả thì không có quảng cáo, mà không có quảng cáo tức là không có thu nhập, không có thu nhập thì ai mà sống được! Thế nên, ngoài nhiệm vụ bảo vệ, ca ngợi đảng, nhà nước (cho phải phép), báo chí còn có trách nhiệm nặng nề là thu hút độc giả (mua báo), càng nhiều càng tốt. Nhưng ai thèm đọc, nếu báo chí không nói chuyện cướp, giết, hiếp, chuyện các quan tham nhũng, dâm ô trụy lạc, chuyện công an ngang ngược, chính quyền sách nhiễu, cướp bóc, hại dân, hay ít ra là chuyện “sex”, chuyện “lộ hàng”, “khoe ngực khủng” của các sao trong làng giải trí... Vẫn biết đi chệch hướng là rất mạo hiểm, nhưng báo chí luôn bị đặt trước câu hỏi “Tồn tại hay không tồn tại?”, thế nên đôi khi cũng phải… liều.
- Làm báo “lề phải” cũng có cái khó của nó. Độc giả bây giờ dân trí cao, biết phân tích tổng hợp, nhiều khi trình độ người đọc cao hơn người viết mấy cái đầu, họ chỉ nghe “sự thật” và tôn trọng sự thật, mọi sự dối trá, lừa bịp đều nhanh chóng bị phát hiện và vạch trần. Thời đại internet, muốn lừa bịp, đổi trắng thay đen, ăn đứng dựng ngược cũng không phải dễ. Hơn nữa, xã hội bây giờ đầy rẫy tội ác man rợ, đầy rẫy sự dối trá, bất công, tha hóa, suy đồi… đó là một thực tế khách quan, báo chí mà không khai thác, không nói về hiện trạng xã hội thì còn biết nói cái gì? Tô hồng thì ai tin, ai đọc?
- Một lẽ dĩ nhiên, báo chí nhà nước là công cụ của đảng, do đó khi có chỉ thị, nhiệm vụ chính trị từ trên dội xuống thì đương nhiên phải tuân thủ. Dù không muốn làm cái việc xuyên tạc, cắt xén, bóp méo thông tin thì họ vẫn buộc phải đăng (phát sóng) những bài báo, phóng sự cho dù biết rõ đó là luận điệu dối trá, vu khống, chụp mũ, bôi nhọ một cách bỉ ổi và trắng trợn. Dù biết rằng sẽ bị người đọc, người xem khinh bỉ, phẫn nộ, phỉ nhổ, nhưng chẳng “quan báo” nào dám cả gan chống lệnh của thượng cấp. Mà chống rồi thì có dám lột áo, lột mũ từ quan, từ bỏ tất cả địa vị, quyền lợi, bổng lộc cấp trên ban cho (hoặc mất rất nhiều tiền để mua) hay không? Tất nhiên là “không bao giờ!”. Cho nên vứt mẹ nó cái gọi là lòng tự trọng và liêm sỉ cho chó nó tha, cứ thiên lôi chỉ đâu ta đánh đấy! Trong bụng có người còn tự nhủ: người ta chửi thì các quan thầy cũng phải nghe chứ đâu riêng mình ta. Bọn họ mặt dầy tâm đen không hề biết đỏ mặt thì việc gì ta phải xấu hổ!
Đôi lúc ngẫm cũng thương tình, cảm thông cho cảnh trên đe dưới búa của anh em báo chí “lề phải”.
