Một Người Dân (danlambao) - Mới đây báo Thanh Niên đưa tin Tổng Cục Thuế vừa phát hiện Chi cục Thuế quận 1 TP Hồ Chí Minh trong vòng 5 năm đã lưu giữ đến 1.400 tỷ đồng trong tài khoản của mình mà không nộp vào ngân sách ở Kho Bạc Nhà Nước. Các nguồn tin khác nói rằng số tiền lưu giữ này không sinh lãi nên loại trừ động cơ vụ lợi của cơ quan Thuế. Vậy thì động cơ nào để cơ quan thuế lưu giữ số tiền trên?
Giải trình về việc lưu giữ, cơ quan Thuế nói rằng do có sự nhầm lẫn của người nộp. Cho là như vậy, nhưng thời gian kéo dài đến 5 năm và số tiền lên đến 1.400 tỷ đồng mà Chi cục thuế không xử lý cái sự nhầm lẫn để chuyển tiền nộp vào ngân sách là không bình thường. Sự không bình thường ấy chắc chắn là có động cơ. Vậy thì động cơ đó là gì?
Thật ra động cơ ém 1.400 tỷ đồng ngân sách của Chi cục thuế quận 1 TP Hồ Chí Minh đó là nhằm đối phó với cơ chế thu chi theo kế hoạch của ngân sách nó đã lỗi thời mà vẫn đang còn hiện hữu ở nước ta.
Dự toán thu chi ngân sách hàng năm ở nước ta được lập từ năm trước. Một điều lạ, đó là con số “dự toán”, số “kế hoạch” nhưng lại là con số để các cơ quan chính quyền làm căn cứ để thực hiện thu chi ngân sách. Trong khi các cơ quan chi ngân sách hầu như năm nào cũng chi đủ 100% theo dự toán thì cơ quan thu ngân sách không phải năm nào cũng thu đủ 100% số tiền trên. Cơ quan thu thuế không thu đủ để bù vào các khoản chi (hầu như chắc chắn đạt 100% dự toán của ngân sách) thì dẫn đến bội chi, và khi bội chi thì lỗi do cơ quan Thuế không thu đủ ngân sách theo kế hoạch nên sẽ bị khiển trách, nặng có thể bị cách chức cục trưởng Thuế.
Vì thế nên các cơ quan Thuế cố tình ém lại các khoản thu ngân sách đã vượt mức kế hoạch, số tiền này là để dự phòng, để đảm bảo cho cơ quan thuế luôn thu đủ tiền thu thuế theo kế hoạch hàng năm được giao của cơ quan có thẩm quyền, nếu như cơ quan thuế chẳng may thu không đủ trong một năm nào đó.
Vậy nên động cơ của Chi cục thuế Quận 1 ém 1.400 tỷ đồng chỉ là để đảm bảo cho việc thực hiện đúng, đủ kế hoạch thu ngân sách của đơn vị hàng năm mà thôi. Đây là một hiện thực vì như cái tin báo Thanh Niên đã đưa: “Được biết, hiện Chi cục Thuế Q.1 nằm trong danh sách “Câu lạc bộ 1.000 tỉ” và nhiều năm nay, luôn được nêu gương là đơn vị hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thu thuế”.
Xét cho đúng bản chất thì 1.400 tỷ đồng bị ém giữ gây thiệt hại cho Nhà nước, đây là lỗi của cơ chế, là lỗi hệ thống của Nhà nước ta chứ không phải lỗi của cơ quan thuế. Thật là vô lý trong khi đất nước chuyển sang cơ chế thị trường mấy mươi năm rồi mà ngân sách Nhà nước vẫn còn xài cái con số của kế hoạch.
Rất mong các nhà cải cách nền kinh tế (mà trước tiên là cải cách ngân sách như bài báo vừa mới đăng trên báo Dân Việt) biết đến vụ việc này. Cải cách ngân sách phải nhìn từ vụ ém 1.400 tỷ đồng ngân sách của cơ quan chi cục Thuế Q1 TP Hồ Chí Minh!