BBC - Trung Quốc là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, cường quốc đang lên và hiện đang chuẩn bị cho cuộc chuyển giao quyền lực mười năm mới có một lần. Thế nhưng nhân vật được trông đợi sẽ nhận trọng trách lãnh đạo Đảng Cộng sản đột nhiên biến mất khỏi tầm quan sát của dư luận mà không ai biết tại sao.
Ông Tập Cận Bình ốm bệnh? Hay ông ta bị đau tim? Ông ấy đau lưng vì chơi bóng đá hay bơi lội?
Hoặc là ông ta đang quá bận rộn chuẩn bị cho cái ngày hệ trọng, có lẽ vào tháng tới, khi ông sẽ bước lên nhận chức vụ người đứng đầu Đảng Cộng sản Trung Quốc từ ông Hồ Cẩm Đào?
Liệu có đấu tranh nội bộ gì khác hay không?
Tất cả các phương án trên hiện đang đều được đồn đoán trên các trang mạng xã hội ồn ào của Trung Quốc.
Thậm chí còn có tin ông Tập bị tai nạn xe hơi, và đây là âm mưu ám sát ông. Tuy nhiên tin này xem ra khó là sự thật.
Không ai biết chắc điều gì vì chính phủ không bình luận nửa lời, và cũng chính vì không có bình luận chính thức nên nhiều người tỏ ra lo ngại.
Khi mà các nhân vật lãnh đạo Đảng Cộng sản tự nhiên 'biến mất', đôi khi đó là chỉ dấu họ gặp rắc rối.
Chưa có dấu hiệu gì cho thấy điều này, nhưng chừng nào chưa có ý kiến chính thức từ giới chức thì các tin đồn tiếp tục nảy sinh và lan truyền.
'Đau lưng'
Lãnh đạo Trung Quốc nói chung khá kín đáo nơi công cộng. Hoạt động của họ không được thông báo trước, và họ có thể rút vào hậu trường nhiều ngày.
Thế nhưng ông Tập Cận Bình, phó chủ tịch đồng thời là người được trông đợi sẽ làm chủ tịch, mới 59 tuổi, lại hủy một loạt các cuộc gặp với giới lãnh đạo nước ngoài tới thăm Trung Quốc.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc không đưa ra bình luận gì
Đây là chuyện rất lạ.
Lần cuối ông xuất hiện trước công chúng là hôm 1/9. Ông đã hủy cuộc gặo với Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton vào phút chót.
Quan chức Mỹ nói họ được giải thích là ông Tập bị đau lưng.
Ngày tiếp theo đó, tức thứ Năm tuần trước, ông Tập Cận Bình lại hủy tiếp một cuộc gặp với Thủ tướng Đan Mạch Helle Thorning-Schmidt, đáng ra sẽ diễn ra vào thứ Hai này.
Không ai biết lý do tại sao. Rồi tiếp đó, ông Tập hủy cuộc gặp với Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long.
Thông thường giới lãnh đạo Trung Quốc luôn giữ đúng nguyên tắc lễ nghi và dù thế nào cũng cố không bỏ các cuộc gặp.
Theo hãng thông tấn Reuters, một nguồn thân cận với lãnh đạo Bắc Kinh nói ông Tập bị đau lưng khi đi bơi.
Nguồn tin này không đưa thêm chi tiết, như thời điểm xảy ra việc đau lưng này.
Một nguồn tin thứ hai, dẫn lời giới thân cận với ông Tập, nói với hãng Reuters:
"Ông ấy không được khỏe, nhưng không có vấn đề gì nghiêm trọng."
Dù sao thì với vị thế đang lên của nước Trung Quốc, quyền lực kinh tế và chính trị của Bắc Kinh, sự tù mù thông tin này lại chính là vấn đề.
Không ai biết ông Tập Cận Bình đang ở đâu và sức khoẻ ra sao
Miễn bình luận
Ông Tập Cận Bình được chờ đợi sẽ lãnh đạo đất nước Trung Hoa trong mười năm tới, nên sức khỏe của ông mang ý nghĩa quan trọng đối với Đảng Cộng sản, với Trung Quốc và cả thế giới.
Trong mười năm qua, Trung Quốc đã trải qua các thay đổi vượt bậc dưới sự dẫn dắt của Chủ tịch Hồ Cẩm Đào.
Chỉ có một điều bất biến, là tấm màn bí mật quanh các vị lãnh tụ.
Sức khỏe, cuộc sống cá nhân, gia đình và nhiều điều khác không được công khai và ngày càng bí ẩn.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc không đưa ra bình luận gì.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc không đưa ra bình luận gì về sức khỏe của ông Tập và không giải thích tại sao ông vắng mặt trong nhiều sự kiện như vậy.
Khi được đề nghị giải thích, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hồng Lỗi nói:
"Tôi đã trả lời các phóng viên nhiều lần câu hỏi này rồi. Tôi không có gì để nói thêm cả."
Câu chuyện này mang lại tình tiết mới cho tiến trình thay đổi quyền lực ở Trung Quốc. Quá trình này đã bị phức tạp thêm sau vụ bê bối liên quan ông Bạc Hy Lai, người cũng được trông đợi sẽ lên vị trí cao cấp trong Bộ Chính trị.
Tại Trung Quốc, nơi Đảng Cộng sản bày binh bố trận rất kỹ lưỡng cho kỳ chuyển giao thế hệ lãnh đạo, bảo đảm tiến trình này diễn ra suôn sẻ mang tầm quan trọng lớn lao.
Phải tới khi nào ông Tập Cận Bình tái xuất, thì người ta mới thôi đồn đại.
Tuy nhiên đối với một quốc gia đang đóng vai trò ngày càng lớn trong kinh tế thế giới, nền ngoại giao toàn cầu, và người dân tiếp cận ngày càng nhiều với thế giới mạng, sự bí ẩn kiểu truyền thống bao quanh Đảng Cộng sản có lẽ không còn hợp thời nữa.
*
Theo các chuyên gia, Tập Cận Bình có vấn đề về sức khỏe
Thụy My (RFI) - Sự vắng mặt không một lời giải thích của Phó chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, được xem là nhân vật sẽ lãnh đạo đất nước trong vài tuần tới, hôm nay 11/09/2012, đã gây ra nhiều tin đồn rộng rãi. Các chuyên gia cho rằng, giả thiết ông Tập Cận Bình đang bị đau ốm có vẻ đáng tin cậy nhất.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc kiên quyết từ chối giải thích vì sao ông Tập Cận Bình liên tục hủy bốn cuộc gặp từ hôm thứ Tư tuần trước, trong đó có một cuộc hẹn với Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton tuần rồi và với Thủ tướng Đan Mạch hôm qua.
Được chất vấn về chủ đề này, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi đã yêu cầu các nhà báo đặt ra «những câu hỏi nghiêm túc».
Do không có lý do chính thức nào được đưa ra về những cuộc hẹn liên tục bị hủy của ông Tập Cận Bình, rất nhiều tin đồn đã lan truyền trên internet và báo chí ngoại quốc. Các nhà chuyên môn cho rằng giả thiết khả tín nhất là nhân vật 59 tuổi sẽ lên thay ông Hồ Cẩm Đào vào mùa thu này, đang có vấn đề về sức khỏe.
Scott Kennedy, giám đốc trung tâm nghiên cứu về Trung Quốc của đại học Indiana đặt tại Bắc Kinh nhận xét: «Vụ này có vẻ chỉ phiền phức chứ không nghiêm trọng, nhưng đã trở thành lớn chuyện do thiếu minh bạch». Theo ông, nếu có một sự kiện trầm trọng nào đó khiến phải đặt lại vấn đề kế vị, thì các nhà lãnh đạo khác cũng đã ngưng xuất hiện trước công chúng, nhưng trường hợp này thì không phải như thế.
Tuy vậy, sự vắng mặt của ông Tập Cận Bình cũng đầy bí ẩn. Những nhân vật có trách nhiệm đính chính là ông Tập không dự kiến hội đàm với người đứng đầu chính phủ Đan Mạch, trong khi cuộc gặp này có ghi trong lịch làm việc chính thức. Thủ tướng Đan Mạch Helle Thorning-Schmidt nói với AFP khi đến Thiên Tân dự Diễn đàn Kinh tế Thế giới: «Tôi cho rằng đây là một sự hiểu lầm, điều này không được dự kiến trong chương trình của tôi».
Lần xuất hiện cuối cùng trước công chúng của ông Tập Cận Bình là vào ngày 1/9, ông đến đọc diễn văn tại trường Đảng trung ương ở Bắc Kinh nhân ngày khai giảng.
Chính quyền tìm cách ngăn trở tất cả những bàn tán về sự vắng mặt của nhà lãnh đạo cấp cao này. Kênh truyền hình BBC đã bị gián đoạn một thời gian ngắn khi vừa mới nhắc đến chủ đề trên, và các tìm kiếm trên mạng với những từ khóa như «XJP» (tức Xi Jinping – Tập Cận Bình), «đau lưng» đều bị chặn trên mạng Vi Bác.
Thế nên cư dân mạng Trung Quốc phải sử dụng những mánh lới khác để nói về ông Phó chủ tịch nước. Chẳng hạn như dùng chữ «ông hoàng kế vị», hay là đại từ tiếng Anh «she» vì phát âm giống chữ «Xi».
Theo nhà chính trị học Willy Lam thuộc Chinese University ở Hồng Kông, thì Tập Cận Bình đã bị thương khi chơi thể thao. Ông bị thương khá nặng để phải nhập viện, nhưng chỉ có thế. Chuyên gia này cho rằng «ông ta đang trong thời kỳ dưỡng bệnh, nhưng không muốn xuất hiện trước công chúng». Willy Lam nhắc nhở, vấn đề sức khỏe của các lãnh đạo luôn được xem là «bí mật phải giữ kín» tại Trung Quốc.
Chuyên gia Kennedy cũng có cùng ý kiến: «Đó có thể là vấn đề về sức khỏe. Nhưng nếu nguy hiểm đến tính mạng thì tôi không nghĩ là các lãnh đạo khác có thể chuyên tâm vào các công việc thường ngày của họ».
Ông Lam nhận xét: «Từ trước đến nay, ít nhất là từ thời Cách mạng Văn hóa (1966-1976) chưa bao giờ có việc một nhà lãnh đạo hàng đầu lại biến mất trong thời điểm chỉ còn một tháng nữa là đến đại hội Đảng». Dù sao đi nữa, thì sự khiếm diện của Tập Cận Bình cho thấy Đảng coi thường lời hứa của mình về tính minh bạch.
Cuối cùng, ông Scott Kennedy cho rằng rất có thể ông Tập Cận Bình sắp tới sẽ tái xuất hiện mà không một lời giải thích, như thể chưa hề có chuyện gì xảy ra. «Rồi chúng ta sẽ thấy một tấm hình ông Tập đang tiếp ai đó, đi thăm một nhà máy, một bệnh viện hay đại loại như thế. Tôi nghĩ đây là điều mà họ sẽ làm, thay vì nói ra một vài lời».
