Thái Nguyên (ANTĐ) - Trong Chương trình “Dân hỏi - Bộ trưởng trả lời” do Cổng TTĐT Chính phủ phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam thực hiện, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Văn Bình cho biết, có nhóm lợi ích xuất hiện trong mỗi ngân hàng cũng như trong cả hệ thống, có thể thao túng hoạt động của một ngân hàng và ảnh hưởng đến cả hệ thống.
Lợi ích nhóm là rào cản lớn nhất
Nhìn toàn diện quá trình tái cấu trúc ngân hàng thương mại có vẻ yên ả nhưng cũng có nhiều ý kiến về lợi ích nhóm trong quá trình tái cấu trúc, phóng viên đặt câu hỏi: Có lợi ích nhóm trong quá trình này không? Thống đốc Nguyễn Văn Bình trả lời: Trong những năm qua, hệ thống ngân hàng Việt Nam, đặc biệt là hệ thống ngân hàng thương mại cổ phần phát triển rất mạnh, nếu không muốn nói là quá nóng.
Bên cạnh đó, hoạt động quản lý Nhà nước của NHNN đối với hệ thống ngân hàng nói chung và đặc biệt với ngân hàng thương mại cổ phần nói riêng còn rất nhiều bất cập. Hệ thống văn bản, thể lệ, chế độ để quản lý hoạt động của các ngân hàng thương mại không theo kịp tốc độ phát triển cũng như trình độ phát triển của các ngân hàng thương mại cổ phần, dẫn tới rất nhiều bất cập, có nhiều lỗ hổng gây khó khăn cho công tác quản lý các tổ chức tín dụng. Ông nhấn mạnh: “Từ chỗ hệ thống phát triển nhanh, nóng, công tác quản lý Nhà nước chưa chặt chẽ và chưa hiệu quả dẫn tới có nhiều hệ lụy đặt ra cho ngày hôm nay mà chúng ta phải chấn chỉnh. Một trong những hệ lụy đó là xuất hiện các lợi ích nhóm, có các nhóm lợi ích xuất hiện trong mỗi một ngân hàng cũng như trong cả hệ thống ngân hàng, nó có thể thao túng hoạt động của một ngân hàng và ảnh hưởng tới cả hệ thống”.
Thống đốc cũng cho biết, có những ngân hàng chỉ do 1, 2 hoặc một nhóm cổ đông chi phối và dư nợ của ngân hàng chiếm tới 70%, thậm chí 90% là phục vụ cho nhóm cổ đông đó. Và đặc biệt, các nhóm cổ đông này sử dụng vốn ngân hàng một cách không hiệu quả gây nên thất thoát vốn, buộc ngân hàng phải tái cơ cấu, nằm trong chương trình tái cơ cấu của NHNN. Phần lớn các tổ chức tín dụng và phần lớn các cổ đông này đã nhận thức được vấn đề và phối hợp chặt chẽ với NHNN để đưa ra các phương án xử lý. Tuy nhiên, vẫn có một số bộ phận, nhóm cổ đông cấu kết với các phần tử xấu trong nước, phần tử phản động nước ngoài để đưa ra các thông tin thất thiệt, bôi nhọ các cán bộ lãnh đạo Đảng và Nhà nước. “Họ câu kết với nhau để đưa ra những thông tin bóp méo thực tế tái cấu trúc ngân hàng để gây hoang mang dư luận, để làm cơ quan quản lý chùn bước trong việc xử lý vấn đề này”, ông Nguyễn Văn Bình nói.
Thống đốc cũng kết luận: “Lợi ích nhóm là rào cản lớn nhất trong quá trình tái cơ cấu. Nó có thể thao túng ngân hàng và ảnh hưởng đến cả hệ thống”. Chính vì vậy, qua đợt kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 của Đảng, Ban Cán sự Đảng NHNN đã kiểm điểm hết sức sâu sắc về vấn đề này và kết thúc đợt kiểm điểm, thay mặt đoàn công tác, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã ghi nhận - không có lợi ích nhóm trong tập thể Ban Cán sự Đảng NHNN cũng như từng cá nhân các đồng chí trong Ban Cán sự Đảng NHNN.
Thống đốc khẳng định: “Chúng tôi kiên quyết và không lùi bước trong việc tiếp tục đấu tranh với các lợi ích nhóm để làm sao xử lý được tất cả các ngân hàng thương mại, trước mắt là các ngân hàng thương mại yếu kém, mang lại sự lành mạnh cho từng tổ chức tín dụng cũng như cả hệ thống tổ chức tín dụng”.
Phải cảnh giác với tin đồn thất thiệt
Về việc sau khi một số lãnh đạo ngân hàng thương mại bị bắt giữ, trong xã hội vẫn lan truyền những tin đồn gây hoang mang trong giới tài chính ngân hàng cũng như tâm lý người gửi tiền, Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho biết, với tính chất đặc thù của hoạt động ngân hàng, NHNN đã trình Bộ Chính trị và Chính phủ thông qua tái cấu trúc hệ thống ngân hàng nhưng phải đảm bảo an toàn, lành mạnh của các tổ chức tín dụng. Do vậy, cá nhân nào trong Hội đồng quản trị, Ban tổng giám đốc của các ngân hàng thương mại nếu vi phạm pháp luật thì phải xử lý nghiêm. Tuy nhiên, do hoạt động đặc thù của ngân hàng đòi hỏi có những cách xử lý bài bản hơn. Vì mục tiêu quan trọng là nếu cá nhân nào, tổ chức nào có sai phạm để thất thoát tiền của Nhà nước, của nhân dân thì phải tạo điều kiện cho họ trước tiên là khắc phục đầy đủ các thất thoát đó. Những hành vi vi phạm sẽ được xử lý nghiêm minh theo pháp luật.
Trả lời câu hỏi: Việc xử lý tội phạm có ảnh hưởng đến người dân hay không? Thống đốc khẳng định, trước những tin đồn trong thời gian qua, người dân không nên hoang mang vì tái cơ cấu ngân hàng là một chương trình có lộ trình từ trước, NHNN và các cơ quan nhà nước có đầy đủ các phương án để xử lý tất cả các hệ lụy. Ông nói: “Người dân hết sức cảnh giác với những tin đồn thất thiệt do các thế lực thù địch, phản động lợi dụng tình hình để đưa ra, gây hoang mang dư luận”. Do vậy, người dân có thể hoàn toàn tin tưởng vào các cơ quan quản lý Nhà nước, đặc biệt là NHNN.
Thái Nguyên (Ghi)