“...Trả lời câu hỏi này không đơn giản. Nói bộ phận không nhỏ suy thoái về tư tưởng, đạo đức là không sai, các nghị quyết của Đảng từ mấy nhiệm kỳ trước cũng đã nhận định rõ thực trạng đó, chỉ có điều một bộ phận không nhỏ đó bao nhiêu thì khó quá vì nó trừu tượng quá. “Nói về con người khó thế đấy, động đến lợi ích là va chạm, có thể chuyển từ phía này sang phía kia. Cũng như trên chùa, đâu phải ông Thiện là hoàn toàn mặt đỏ, ông Ác hoàn toàn mặt trắng. Nếu cả tập thể đấu tranh thì có thể giúp mặt tốt cùng tốt lên, giảm thiểu mặt xấu. Còn phân tích rạch ròi ra rất khó mà cũng không đúng” - Nguyễn Phú Trọng
VnEconomy - Không chỉ một vị cử tri suy tư đặt câu hỏi về một “bộ phận không nhỏ” cán bộ, trong đó có lãnh đạo cấp cao, có biểu hiện suy thoái về đạo đức, tư tưởng chính trị, lối sống mà Nghị quyết Trung ương 4 đã chỉ rõ, tại buổi tiếp xúc với Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và đại biểu Quốc hội Hà Nội, sáng 1/12.
Theo nhận xét của Tổng bí thư thì đây là cuộc tiếp xúc khá đặc biệt, với sự tham gia của cử tri hai quận (Hoàn Kiếm và Ba Đình - PV) với điểm đổi mới là đề cập nội dung tầm vĩ mô quốc gia chứ không loanh quanh những chuyện cụ thể ở địa phương, đơn vị.
Nhắc đến Nghị quyết Trung ương 4 như một “vũ khí” để “đánh giặc nội xâm”, song một số vị cử tri còn nhiều băn khoăn ở quá trình triển khai thực hiện thời gian qua.
Cử tri Trần Viết Hoàn phát biểu, mỗi lần Quốc hội họp, nhân dân theo dõi sát sao, phấn chấn hoan hô khi nghe đại biểu lên án mạnh mẽ thứ giặc nội xâm. Đó là những người “tranh thủ” từng ngày làm quan để vơ vét, đục khoét tiền của dân và nhà nước.
“Những người này lấy đồng tiền làm cứu cánh, lấy danh vọng làm cái lọng để che thân, tiền với họ là hết ý”, vị cử tri cao niên ví von.
Song, ông Hoàn suy tư khi thấy mọi việc dường như “hòa cả làng”, chẳng biết ai tốt ai xấu, chẳng thấy “bộ phận không nhỏ” suy thoái. “Theo dõi những phiên chất vấn vừa rồi, cử tri càng hài lòng bao nhiêu với câu chất vấn, càng thất vọng bấy nhiêu với câu trả lời”, ông nói.
Chẳng lẽ tham nhũng gây thiệt hại mỗi vụ hàng trăm, hàng nghìn tỷ đồng mà không ai phải từ chức, không cán bộ nào bị xử lý. Nêu câu hỏi này, ông Hoàn kiến nghị lập Ủy ban Kỷ luật Trung ương do Tổng bí thư đứng đầu để kỷ luật những cán bộ tham nhũng khi phát hiện được.
Chung nỗi tâm tư, cử tri Nguyễn Khắc Thịnh nói, “trong lần nghe truyền đạt Nghị quyết Trung ương 4 chúng tôi có hỏi báo cáo viên “bộ phận không nhỏ” chiếm bao nhiêu phần trăm, nhưng báo cáo viên không chỉ ra được”.
Lấy ngay con số được nêu tại phiên giám sát tối cao của Quốc hội về giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân đối với các quyết định hành chính về đất đai ở kỳ họp thứ 4 vừa qua, ông Thịnh nhấn mạnh, 49% khiếu nại của người dân là đúng và có đúng có sai. Điều đó chứng tỏ phần sai phạm, khuất lấp của chính quyền, cán bộ khi xử lý việc của dân. Rồi có địa phương tỷ lệ này lên tới 70%, việc đó thể hiện tỷ lệ “bộ phận không nhỏ” cán bộ đó rất lớn.
“Đề nghị Tổng bí thư làm rõ bộ phận không nhỏ ấy đang nằm ở đâu?”, ông Thịnh thẳng thắn.
Liên quan đến hoạt động của Quốc hội, vị cử tri này nhận xét, ngay từ 2009, các đại biểu đã rất tỉnh táo, bình tĩnh nhìn nhận thấy lỗ hổng chết người của một số tập đoàn nhà nước, điển hình là Vinashin. Quốc hội đã có nghị quyết yêu cầu tăng cường quản lý sử dụng vốn, tài sản nhà nước trong tập đoàn, tổng công ty nhà nước, “nhưng rất tiếc đến giờ phút này nghị quyết đó cũng chỉ nằm trên bàn giấy của Quốc hội”.
Hoan nghênh chủ trương lấy phiếu tín nhiệm đã được Quốc hội thông qua, cử tri Đào Ngọc Trác đề nghị khi tiếp xúc trước mỗi kỳ họp đại biểu Quốc hội nên tham khảo ý kiến cử tri về bỏ phiếu. Cử tri đồng ý thì coi đó là một cơ sở quan trọng quyết định đưa ông A hay ông B ra bỏ phiếu.
Vẫn liên quan đến chống giặc tham nhũng, cử tri Trịnh Thanh Phi hoan nghênh Quốc hội đã sửa Luật Phòng chống tham nhũng, nhất là đã quy định công khai minh bạch trong hoạt động các tập đoàn, tổng công ty nhà nước. Chuyển Trưởng ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng sang Tổng bí thư phụ trách.
Tuy nhiên, theo ông, cử tri chưa thỏa mãn vì luật sửa đổi vẫn không quy định minh bạch nguồn gốc tài sản, việc chưa công khai bản kê khai tài sản cán bộ nơi cư trú là dấu hỏi cần làm rõ.
Vị cử tri này cũng nhận xét, mỗi phiên thảo luận về tham nhũng tại Quốc hội, các đại biểu là quan chức, là chủ tịch, phó chủ tịch UBND tỉnh thành, lãnh đạo cơ quan hành pháp rất ít phát biểu về chống tham nhũng. Sự kín tiếng buộc người dân đặt câu hỏi sao là đại biểu dân bầu lại hạn chế nói về vấn đề này?
“Quyền lực không được kiểm soát kỹ sẽ dẫn đến đặc quyền đặc lợi và đặc quyền nhiều chính là tham nhũng”, ông Phi phân tích.
Chia sẻ tâm tư không hài lòng vì cho rằng việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 “vì không kỷ luật được ai cả” của cử tri, song Tổng bí thư cũng phân tích nghị quyết mới ban hành được ít tháng. “Nghị quyết Trung ương 4 không phải chỉ nhiệm kỳ này mà còn sang đến những nhiệm kỳ sau, vì liên quan đến sự tồn vong của Đảng. Không chỉ có nghị quyết là xong, còn thể chế hóa các quy định trên thực tế, cũng không phải chỉ cốt kỷ luật mới làm đúng, cái tính thiện, nhân văn của Nghị quyết Trung ương 4 là thế”, Tổng bí thư nói.
Ông cũng nhấn mạnh, Nghị quyết đặt ra yêu cầu trước hết là cảnh tỉnh với những cán bộ “ngủ quên”, lơ là với cảnh báo tham nhũng là nguy cơ làm sụp đổ chế độ. Sau nữa mới tới yêu cầu răn đe, ngăn chặn. Vừa rồi, các biện pháp cũng có tác dụng răn đe, làm nhiều “anh” sợ.
Cũng theo Tổng bí thư, ngay việc kỷ luật, nếu làm không kỹ, có thể thổi lên thành những ân oán, làm rối ren nội bộ. “Làm sao chúng ta cố gắng với tinh thần nhân văn, kỷ luật sắt nhưng phải tự giác, không tự giác mới kỷ luật. Ta ví như cái lò, có thanh củi khô, có thanh củi tươi, quan trọng phải nhóm cái lò ấy trên tạo thành hơi nóng, lúc bấy giờ củi khô hay tươi gì vào lò đó cũng cháy hết khi đã có sự đồng lòng nhất trí. Vả lại phê bình, tự phê bình đâu phải chỉ là kỷ luật, tự mỗi con người tự giác để làm kết quả mới sâu xa hơn”.
Nhắc lại câu hỏi của cử tri rằng “bộ phận không nhỏ nằm ở đâu”, Tổng bí thư cho rằng, trả lời câu hỏi này không đơn giản. Nói bộ phận không nhỏ suy thoái về tư tưởng, đạo đức là không sai, các nghị quyết của Đảng từ mấy nhiệm kỳ trước cũng đã nhận định rõ thực trạng đó, chỉ có điều một bộ phận không nhỏ đó bao nhiêu thì khó quá vì nó trừu tượng quá.
“Nói về con người khó thế đấy, động đến lợi ích là va chạm, có thể chuyển từ phía này sang phía kia. Cũng như trên chùa, đâu phải ông Thiện là hoàn toàn mặt đỏ, ông Ác hoàn toàn mặt trắng. Nếu cả tập thể đấu tranh thì có thể giúp mặt tốt cùng tốt lên, giảm thiểu mặt xấu. Còn phân tích rạch ròi ra rất khó mà cũng không đúng”, Tổng bí thư phân tích.
Ông cũng đánh giá, việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 vừa rồi là cơ bản đạt yêu cầu. Việc này phải làm đi làm lại, nhiều lần, việc nào sửa được là sửa ngay, từ thói quen tiết kiệm tắt điện khi ra khỏi văn phòng, phong cách giản dị khi xuống với dân…
“Vừa rồi chúng ta đã lập lại Ban Kinh tế, Ban Nội chính Trung ương, dù vừa xóa bỏ các cơ quan này được chưa lâu. Một loạt vụ án đã được phanh phui với nhiều cán bộ cấp cao bị bắt, tuy công tác điều tra, truy tố còn phải làm công phu. Uỷ ban Kiểm tra Trung ương cũng ra quyết định kỷ luật, công bố công khai việc xử lý nhiều lãnh đạo cấp UBND tỉnh. Chúng tôi đã làm cẩn trọng, việc nào cũng phải có nhiều tính toán, cân nhắc”, Tổng bí thư trao đổi với cử tri.
*
Tổng bí thư: Nhiều người không chịu nhận khuyết điểm
- Chia sẻ với cử tri Hà Nội sáng nay (1/12) trong buổi tiếp xúc cử tri sau kỳ họp QH, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho hay, nhiều vị không chịu thừa nhận khuyết điểm, sai lầm. Do vậy việc phê bình và tự phê bình theo tinh thần NQ Trung ương 4 vẫn phải tiếp tục.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng: Đụng đến lợi ích là phản ứng, nhất là khi lợi ích đã thành nhóm
Lập Ủy ban Kỷ luật TƯ?
Nhiều cử tri đề nghị Tổng bí thư vạch rõ đích danh chân tướng “một bộ phận không nhỏ cán bộ suy thoái”. Các đại biểu cũng bày tỏ sự không hài lòng với kết quả phê bình và tự phê bình theo NQ Trung ương 4 bởi phát động thì rầm rộ mà rốt cuộc không ai bị kỷ luật, dư luận cho là hòa cả làng. Thậm chí, nhiều vị ra trước QH chỉ “nhận trách nhiệm” là xong. Tiền lệ này có thể sẽ khiến dân không mấy tin tưởng vào chủ trương bỏ phiếu tín nhiệm mà QH sẽ tiến hành vào năm sau.
Theo mô tả của ông Trần Viết Hoàn (phường Liễu Giai), một bộ phận không nhỏ đó chính là “những kẻ tranh thủ một thời làm quan, cậy quyền, cậy thế để vơ vét, đục khoét tiền của dân, của nước. Lớp người này lấy đồng tiền làm cứu cánh, làm cái đà cho danh vọng, cái lọng để che thân, làm cán cân của công lý, làm cái cần cho lý trí, tiền là hết ý… Dân ta đã coi đây là giặc nội xâm, quốc nạn, giặc trong lòng, giặc trong tổ chức”.
Cũng theo ông, NQ của Đảng cũng như luật Phòng chống tham nhũng nếu làm không không triệt để thì chỉ e mọi việc lại trở về như cũ, có khi còn tồi tệ hơn. Đặc biệt, dân chúng rất chia sẻ với quyết tâm làm trong sạch bộ máy của Tổng bí thư nhưng dân không hiểu vì sao cả bộ máy lại không có sự chuyển biến “thất thoát cả trăm nghìn tỷ đồng mà chỉ cần một lời xin lỗi là xong? Như vậy thì muôn thuở không chống được tham nhũng mà chỉ mở đường cho tham nhũng”.
Ông Trần Viết Hoàn (nguyên Giám đốc Khu di tích Phủ Chủ tịch) kiến nghị lập Ủy ban Kỷ luật TƯ
Ông Hoàn kiến nghị Đảng lập Ủy ban Kỷ luật TƯ do Tổng bí thư đứng đầu, kỷ luật ngay bất kỳ người nào phạm vào tham nhũng.
Cuộc đấu tranh phê bình và tự phê bình nên học theo tinh thần của Bác dạy, “với những kẻ sai lầm nặng mà không chịu sửa đổi thì phải đấu tranh không được nể nang. Có một số ít người mà phê bình, thúc giục mấy vẫn cứ ỳ ra không chịu sửa đổi, với hạng người này cần nghiêm khắc mời họ ra khỏi Đảng, tránh chuyện một con sâu làm rầu nồi canh”, ông Hoàn đề xuất.
Nhiều người kỳ vọng chủ trương bỏ phiếu tín nhiệm sẽ giúp QH thêm công cụ giám sát bộ máy và loại được “bộ phận không nhỏ suy thoái” ra khỏi hàng ngũ lãnh đạo.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Khắc Thịnh (phường Giảng Võ) e chủ trương này lại tiếp tục “ngâm tôm” kéo dài như rất nhiều NQ khác của QH, lúc ban hành thì rất rầm rộ nhưng hiệu quả chưa thấy đâu.
Nhiều ý kiến khác cũng quan ngại tinh trạng chạy phiếu, mua phiếu, vận động hành lang.
Ông Võ Trọng Hốt (phường Trúc Bạch) đề xuất, “có thể mạnh dạn chuyển từ hình thức lấy phiếu trong QH sang lấy phiếu trưng cầu dân ý để đạt đến dân chủ thực chất. Nhưng liệu ta có dám làm hay không?”.
"Đụng lợi ích là phản ứng"
Chia sẻ với cử tri, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng thừa nhận, kết quả Hội nghị Trung ương 6 khiến nhiều cử tri tâm tư, không hài lòng, thậm chí thất vọng, bực bội vì không kỷ luật được ai.
Tuy nhiên, các giải pháp nêu trong NQ Trung ương 4 mới tiến hành được một thời gian ngắn, hơn nữa đây cũng là một NQ chung cho các nhiệm kỳ sau bởi đụng chạm tới vấn đề liên quan đến sự tồn vong của Đảng. “Nhiều biện pháp đưa ra để tất cả cùng tiến lên chứ không phải nhằm mục đích phải kỷ luật nhiều thì mới tốt”, ông Trọng cho hay.
Theo Tổng bí thư, NQ Trung ương 4 có tác dụng cảnh tỉnh với những người quên đi mất nguy cơ sụp đổ chế độ. Thứ hai là để răn đe, thứ ba là nhằm ngăn chặn sai phạm. Và cuối cùng nếu không sửa thì mới xử lý kỷ luật, một cách có lý có tình trên cơ sở pháp luật.
Ông khẳng định, tác dụng răn đe đã nhìn thấy rõ. Vì vậy, tinh thần của NQ giống như nhóm lên một cái lò, tạo ra hơi nóng, để “củi tươi, củi khô ném vào đều phải cháy lên hết, một khi đã có sự đồng lòng nhất trí. Quan trọng là phải nhóm cái lò ấy lên”.
Tổng bí thư cũng giải thích, “tự phê” không có nghĩa là phải đạt đến mục đích kỷ luật. Bởi, nếu làm không kỹ sẽ nảy sinh mặt tiêu cực là làm rối ren tình hình, rối ren nội bộ, chia rẽ bè phái. Cách tốt nhất vẫn là để tự mỗi người ý thức được cái sai để sửa chữa. Bởi sắp tới, QH sẽ tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm, nếu ai đó không đạt được tín nhiệm sẽ thấy rất rõ. Mặc khác, người dân còn rất nhiều kênh giám sát khác nhau.
Liên quan đến câu hỏi của cử tri mong nhận diện “bộ phận không nhỏ suy thoái”, ông Trọng khẳng định, “nói là bao nhiêu thì trừu tượng quá”, cũng khó tách bạch ai nằm trong bộ phận đó”.
Đồng thời, để nói tình trạng không ai muốn tự nhận mình đang nằm trong bộ phận suy thoái bởi e ngại mất quyền lợi, Tổng bí thư mượn một câu vè: “Miếng ăn là miếng tồi tàn/ Mất ăn một miếng lộn gan lên đầu”.
Theo ông Trọng, rất khó để ai đó tự nhận ra khuyết điểm của mình, “đụng đến lợi ích là va chạm, là phản ứng, nhất là khi lợi ích đã thành nhóm”.
Ông Trọng kết luận, NQ Trung ương 4 vừa qua cơ bản là đạt yêu cầu. Song, việc kiểm điểm phải được làm đi làm lại. Sửa được việc nào là phải sửa ngay.
Một số kết quả có thể nhìn thấy, đó là quyết định lập lại Ban nội chính TƯ, Ban kinh tế TƯ, xây dựng quy hoạch các chức danh từ Bộ Chính trị đến Ban Bí thư. Rồi xem xét xử lý kỷ luật một loạt lãnh đạo ở các tỉnh.
Cũng theo Tổng bí thư, chủ trương bỏ phiếu tín nhiệm vừa được QH thông qua đã tách bạch được hai khâu bỏ phiếu, lấy phiếu. Với tinh thần không chặn con đường tiến của ai mà quan trọng là “răn đe” để tiến bộ hơn.
Tuy nhiên, cũng không nên xem đây là “cây đũa thần” đưa ra là giải quyết ngay được nhiều vấn đề. Bởi trong thực tế vẫn còn có nhiều người không chịu thừa nhận khuyết điểm, sai lầm của mình. Rồi chuyện lợi ích bị ảnh hưởng, chuyện vận động, hứa hẹn. “Sắp tới phải có quy trình chặt chẽ thực hiện, răn đe ngăn ngừa tiêu cực nữa mới có thể phát huy hiệu quả. Việc hỏi ý kiến cử tri cũng là một cách. Đây cũng là biện pháp nằm trong hoạt động giám sát của QH”, ông Trọng cho hay.
