Việt Nguyễn (Danlambao) - Hai ngày 11 và 12.01.2013, Cộng hòa Séc đang nhộn nhịp với kỳ bầu cử tổng thống vòng một. Anh bạn tôi có quốc tịch Séc, nên cũng được đi bầu cử. Buổi chiều tối khi ở phòng bỏ phiếu trở về, trong bữa cơm gia đình, anh hỏi thằng con anh, cháu 16 tuổi, sinh ra và đang theo học phổ thông trung học tại Séc.
Thay vì trả lời nó hỏi lại anh.
- Ở Việt Nam bầu cử có giống ở đây không hở bố?
- Có cái giống, có cái không giống. Nhưng cái giống nhiều nhất là tốn giấy!
Ngay hôm sau, anh đem cái bì thư có đựng những tờ phiếu bầu và hướng dẫn mà ban bầu cử phát cho anh, đem cân lên được 0,018 kg, nhân với số người ở diện đi bầu cử ở Séc là 8.390.092, thành 151,021 tấn giấy.
Nếu tỷ lệ người trong độ tuổi đi bầu ở Việt Nam lấy tương đương cộng hòa Séc là 70% dân số, thì 70% của 90.549.390 sẽ là 63.384.573 người. Nhân với 0,018 kg sẽ là 1.140,922 tấn giấy. Ở Viêt Nam họ tiêt kiệm hơn nên số tấn giấy tốn cho mỗi kỳ bầu cử sẽ ít hơn chút đỉnh.
Khi được biết số liệu cụ thể, thằng con anh nói:
- Mỗi người có mấy tờ giấy mà cộng lại cũng nhiều bố nhỉ? Hôm nọ ở trường con học, họ cũng tổ chức cho học sinh bầu cử thăm dò, ông Karen Schwarzenberg được nhiều phiếu nhất bố ạ!...nhưng không tốn nhiều giấy như bố tính đâu...!
Buổi chiều trước ngày bầu cử, anh cũng hỏi chuyện mấy người Séc quen trong làng anh ở. Họ cũng hồ hởi thảo luận và còn hỏi anh sẽ bầu ai?
- Tôi đang phân vân giữa Miloš Zeman và Karen Schwarzenberg! - Anh nói.
Vòng một bầu cử tổng thống Séc có 9 ứng cử viên. Mấy hôm rồi truyền thông Séc tập trung cả ngày lẫn đêm, bằng mọi cách như trương pano, biểu ngữ, tổ chức đối thoại trực tiếp trên truyền hình, để cử tri nắm được nhiều nhất các thông tin về người mà họ sẽ bầu.
Các hảng thăm dò cũng cập nhật thông tin liên tục, thông báo dự đoán tỷ lệ phiếu bầu cho từng ứng cử viên mà họ thăm dò.
Liên hệ những lần tham gia bầu cử khi anh còn ở VN, anh thấy buồn cho tình cảnh của dân mình. Cầm lá phiếu trên tay mà không biết người minh bầu là ai, được người hướng dẫn bầu cử gạch ai, để ai tùy họ. Công việc quảng bá cho bầu cử còn rầm rộ hơn ở Séc này nhiều về mặt băng rôn, khẩu hiệu, mít tinh, cổ động... Nhưng thông tin về ứng cử viên thì nhỏ giọt, mù mờ. Họ sắp xếp những ứng cử viên ở tận đẩu tận đâu, lạ hoắc với những đơn vị bầu cử, lạ hoắc với cử tri, khiến cử tri chẳng biết đâu mà lần.
Kết quả vòng một, ông Miloš Zeman được 24,21% phiếu bầu, đứng thứ nhất. Ông Karen Schwarzenberg được 23,40% phiếu bầu, đứng thứ nhì. Là hai ứng cử viên đi tiếp vào vòng chung cuộc.
Thằng con anh là người thông báo kết quả bầu cử sớm nhất cho anh. Thấy anh càm ràm rằng:
-Tuy tốn giấy, nhưng ở đây dân còn được chọn người lãnh đạo mình một cách thiết thực!
-Thể ở Việt nam không được bầu như thế hở bố? - Nó hỏi
-Không con ạ! Ở Việt Nam đảng cộng sản lãnh đạo đã sắp xếp sẵn mọi chức vụ trong chính phủ và chủ tịch nước. Dân có đi bầu hay không thì họ vẫn trúng cử.
-Vây thì tổ chức bầu cử làm gì cho tốn giấy bố nhỉ?
Việt Nguyễn