Mai Tú Ân - Việc ngân hàng DongA một thời lừng lẫy đã phải đặt trong sự kiểm soát đặc biệt của ngân hàng nhà nước Việt Nam (NHNN VN) là chuyện có thể nhìn thấy trước. Và cái gọi là đặt các ngân hàng (NH) trong "sự kiểm soát đặc biệt" cũng chỉ là trò chơi chơi chữ, giống như việc gọi là mua các ngân hàng với giá 0 đồng. Hay giảm nợ xấu xuống 3% trong năm nay...
Việc mua các NH 0 đồng, tức là những ngân hàng đang đổ nợ đó sẽ lại được dựa vào cái thùng tiền mênh mông của NHNN một cách hợp pháp danh chánh ngôn thuận. Cùng việc "kiểm soát đặc biệt hay mua với giá 0 đồng" các ngân hàng đó thì NHNN ôm luôn số nợ xấu rất xấu và rất lớn...
"Theo Phó thống đốc NHNN Nguyễn Phước Thanh, không chỉ mua VNCB, Ngân hàng Nhà nước đã có kế hoạch mua lại cả GPBank, sau đó có thể là cả OceanBank với giá 0 đồng"
Quả là một thành ngữ lạ đời cùng với những chiêu tuồn tiền như thác của Ngân Hàng NN ra cho những ông bà chủ ngân hàng cổ phần làm ăn thất bại nhưng lại có mối quan hệ thân thiết với NHNN. Và chỉ có những ngân hàng đã chết mới chịu bán mình với giá 0 đồng. Và không chỉ không lấy đồng nào mà các ông chủ ngân hàng này còn có vô vàn lợi ích khi lại được trở về với bầu sữa mẹ tiền bạc mênh mông của NHNN để rút ruột sau khi trút cho NHNN cả một đống nợ từ xấu đến rất xấu.
Đáng lẽ để các ngân hàng tư nhân hay cổ phần làm ăn thất thất bát đó phá sản theo đúng lẽ thường tình như các công ty bình thường khác thì NHNN lại có động thái như "đưa vào diện đặc biệt" để kiểm soát, hoặc công khai "Quốc Hữu Hóa" bằng việc mua lai với giá 0 đồng.
Kịch bản thì khi mua ngân hàng với giá 0 đồng, tức là tiếp nhận VNCB cũng như các ngân hàng yếu kém khác, Ngân hàng Nhà nước tự nhiên làm cái việc "ôm rơm nặng bụng", đồng nghĩa ôm một khoản nợ rất lớn, rất xấu và nguy cơ mất vốn là 100%. Bởi vì trong bối cảnh kinh doanh hiện nay, với đà xuống dốc của Bất động sản, Thị trường chứng khoán (BĐS, TTCK)... cùng với các con nợ xấu đông như quân Nguyên cùng cách làm ăn luôn theo kiểu phi thị trường của những đại gia ngân hàng như kiểu Bầu Kiên, Hà Văn Thắm... thì viêc các ngân hàng trên mà đứng trụ vững được trên thị trường là chuyện nằm mơ chứ đừng nói chi tới chuyện phục hồi để hoạt động có lãi nhằm trả lại những chi phí cũng như vốn điều lệ cho Nhà nước khi nhà nước tung tiền ra cứu họ. Tuy không bỏ ra đồng nào (0đ) nhưng tiền để cứu ngân hàng đó thì vô cùng lớn và khả năng hồi vốn thì chỉ là chuyện nói cho có.
Vì những ngân hàng mà NHNN đã mua, đang mua và dự định mua thì đều là những ngân hàng đã phá sản, đã chết rồi hoặc đang ngáp ngáp chờ chết. Nếu các NH đó không chết, nếu họ còn chút hơi tàn lực cạn nào, hoặc triển vọng kinh doanh sáng sủa thôi thì cũng chẳng đến lượt ông NHNN mua đâu, chứ đừng nói tới chuyện mua với giá 0 đồng. Chỉ có NH đã chết và không có hy vong gì thì họ mới "bán" cho NHNN với giá 0 đ.
Ta thử chịu khó tìm ra ở nước Việt Nam này, thế giới này ở đâu có mặt hàng nào mà có giá bán là 0 đồng? Ngay cả một cái vỏ lon nước ngọt xài rồi, một cái thùng giấy carton bỏ đi cũng có giá cao hơn cái giá mà NHNN đang bỏ ra mua các NH một thời lừng lẫy. Đi cùng với cái tên hấp dẫn là "Mua Ngân Hàng với giá 0 đồng", thì còn là những luận điệu xảo trá cùng chiêu bài mỵ dân là mua như vậy tránh sự sụp đổ dây chuyền cho hệ thống, là bảo đảm quyền lợi cho người gửi v.v...
Và thay vì để cho những ngân hàng làm ăn thất bát ấy chết đi theo nguyên tắc thị trường, và tài sản còn lại cùng các khoản tiền tái bảo hiểm ngân hàng, tiền đầu tư an toàn luôn đủ để trả cho người dân gửi tiền, vì thực sự khoản cho người dân vay không chiếm tỷ lệ cao, thì NHNN lại ôm hết cả cái đống thây ma đó vào để tháo cống tiền nhà nước ra nuôi họ. Và những ông bà chủ giàu nứt đổ đống vách một thời của các ngân hàng đó thì giờ không phải lo sợ bán nhà cửa, không phải lo sợ đi tù nữa vì đã trút hết của nợ cho nhà nước rồi.
Các NH như VNCP, GPBank, OCEANBank v.v... mà NN mua thì vẫn có những trụ sở sang trọng, sáng rực ánh đèn với các nhân viên điệu đàng tươi cười trong những văn phòng rộng thênh thang với máy lạnh mát rượi, các đèn quảng cáo chói sáng, nhưng tất cả đều đang được các ông bà chủ vội vã chen nhau xin được NHNN "mua với giá 0 đồng". Nhưng đi kèm với những của "cho không" hoành tráng đó là những món nợ gấp hàng chục, hàng trăm lần. "Mua" những ngân hàng đó, NHNN rước vào mình những trụ sở ngân hàng trông hoành tráng và lộng lẫy đó nhưng tất cả đều đã cắm nợ quá giá từ lâu. Mua những ngân hàng đó, NHNN rước về cho mình một số nợ xấu khổng lồ mà khả năng trả sẽ bằng 0. Mua những ngân hàng đó là NHNN mua cả một bộ máy nhân viên khổng lồ cùng đầy đủ ban bệ và è cổ trả lương cao ngất cho cái bộ phận làm việc đã thất bại đó. Và cuối cùng là mua về thì vô hình trung, biến thành biên chế hoá vào nhà nước gần như tất cả những thứ rác rưởi đó. Chưa kể việc NHNN mua các ngân hàng cổ phần hàng này với giá o đồng với những lợi ích hiển nhiên như thế thì sẽ ngày càng có nhiều ngân hàng cổ phần xấu cũng đua nhau xin được "bán" với giá cho không với giá không đồng. Rồi xấu ít thì vẽ ra xấu nhiều để được ông NHNN mua. Và dĩ nhiên là tiền nhà nước đội nón đi cũng vô cùng lớn.
Đây thực sự là một trò chơi của quyền lực và tiền bạc cùng với mối quan hệ thân quen, các nhóm lợi ích để đưa đến một động thái ngược đời với nền kinh tế thị trường. Đó là sự "Quốc Hữu Hoá Ngược", khi tất cả những thứ ăn không được đều nhắm vào cái thùng tiền mênh mông của Nhà Nước, với sự hào phóng không giới hạn những đồng tiền thuế chắt chiu mà người dân phải đóng. Và nếu cứ phóng tay mua các ngân hàng tư nhân phá sản như thế thì cuối cùng các ngân hàng đó không phá sản mà NHNN, và NN sẽ phá sản...
