“Ở việt Nam có một rừng luật,
nhưng khi thực hiện lại áp dụng luật rừng”. (Luật sư Ngô Bá Thành)
1 - Phiên tòa đầu tiên của thế kỷ 21 xử một nhà trí thức trẻ là luật sư Lê Chí Quang vì ông đã viết bài tố cáo đảng CSVN đã nhượng đất và nhượng biển cho Trung quốc quá nhiều qua hiệp ước biên giới năm 1999 và biển Vịnh Bắc bộ năm 2000. Bài viết được mang tên“ Hãy cảnh giác với Bắc triều”, chính vì bài viết này mà chính quyền CSVN đã bắt và kết tội ông 4 năm tù và 3 năm quản chế:
“Hôm thứ sáu, 8-11-2002, tòa án Hà Nội kết luận rằng luật sư Lê Chí Quang có tội tuyên truyền chống lại nước CHXHCNVN và kết án 4 năm tù về hành động phổ biến các chỉ trích hiệp ước biên giới trên mạng Internet…
“ Phiên tòa chỉ diễn ra non 4 tiếng đồng hồ. Không có luật sư độc lập biện hộ. Phóng viên báo chí ngoại quốc không được phép dự khán. Chỉ có mẹ ông Lê Chí Quang được hiện diện…
“ Phẫn nộ trước một phiên tòa dàn dựng lộ liễu, nhiều người đã lớn tiếng phản đối. Bà Kim Chung thét lên:“ Tần Thuỷ Hoàng và Hitler cũng không tráo trở như các người. Đồ chó má!” (Người Việt ngày 11-11-2002)
2 -“ Tòa án Cộng sản Hà Nội đã kết án bác sĩ Phạm Hồng Sơn 13 năm tù giam và 3 năm quản chế với tội danh mà chế độ quy chụp cho anh là“ gián điệp và thu thập, cung ấp tài liệu mật của nhà nước cho các tổ chức phản động ở hải ngoại”. Nhưng thực ra, bác sĩ Sơn bị bắt ngày 27-3-2002 chỉ vì đã dịch một bản văn lấy từ website của tòa đại sứ Hoa lỷ ở Hà Nội. Bản văn này có tựa đề là“ Thế nào là dân chủ”.
Bà Vũ Thuý Hà:“ Tôi rất phẫn nộ về cái phiên tòa ngày hôm nay. Tôi phải dùng chữ phẫn nộ vì tôi không dùng được từ nào khác hơn. Ở phiên tòa, tôi đã tố cáo cơ quan an ninh điều tra của Bộ Công an cũng như Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao là họ đã dùng những thông tin sai sự thật, bóp méo lời khai của nhân chứng, tạo cáo trạng thật là vô lý chỉ nhằm buộc tội chồng tôi”. (Việt Tide số 101 ngày 20-6-2003)
Sau phiên tòa xử bác sĩ Phạm Hồng Sơn thì cụ Hoàng Minh Chính nói lên cái cảm nghĩ của mình khi trả lời phỏng vấn của đài LSR:
“ Nhưng sau đó tôi được nghe tin rằng trên thế giới này không có một vụ xử nào mà tàn bạo hèn hạ như thế. Vợ của bác sĩ Phạm Hồng Sơn không được dự buổi xử tội chồng, thậm chí cũng không nhìn thấy được mặt chồng, mà bị giữ ở một phòng khác…Thế mà phiên tòa xử một cách tàn bạo như thế thì tôi thấy đấy là một sự hèn hạ, biểu hiện cả bộ mặt xấu xa tàn bạo và không biết xấu hổ, không một chút lương tri và bất chấp dư luận trong nước cũng như dư luận thế giới”. (Việt Tide số 103 ngày 4-7-2003)
Và tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang cũng có nhận định như sau:
“ Ngày xưa dưới ách đô hộ của Pháp, của Nhật ít nhất còn có báo chí tự do, tòa xử theo luật,( bây giờ)…bị vào tù, bị ra tòa cũng không được xử công khai, luật sư cũng không được nói, thậm chí vợ con cũng không được dự phiên tòa. Tôi nghĩ tình trạng này còn tệ hơn bất cứ chế độ chính trị nào khác”.(Việt Tide số 113 ngày 12-9-2003)
3 - Nhà báo Nguyễn Vũ Bình, người đã từng gửi đơn xin thành lập đảng Tự Do Dân Chủ và ông cũng là tác gỉa lá thư gửi Quốc hội Hoa kỳ nói về tình trạng nhân quyền bị đàn áp tại Việt Nam nên ông bị bắt ra tòa về tội “ gián điệp” và phiên tòa xử của ông được cụ Hoàng Minh Chính trả lời đài LSR nói như sau:
“ Cảm tưởng của tôi đây là một phiên tòa hoàn toàn phi pháp, ngược lại với hiến pháp Việt Nam và ngược lại với những quy định quốc tế về quyền dân sự, chính trị mà Việt Nam đã ký kết vào tháng 12 năm 1980…
“ Tất cả gia đình, bố, mẹ, ông, bà, con cái, chị em ruột thịt đứng ngoài cổng cả mấy chục người, không một người nào được vào trong phòng xử. Mọi người phản đối ầm ĩ mà công an nhất quyết không cho vào. Nhà nước nói rằng phiên tòa sẽ diễn ra công khai. Công khai mà như thế à! Rõ ràng đó là phiên toà phi pháp”.
Cùng trả lời trong cuộc phỏng vấn nói trên, tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang nói:
“ Tuy nhiên tôi cho rằng chế độ vẫn còn quá ngoan cố. Vì Nguyễn vũ Bình vô tội thì phải trả tự do ngay cho Nguyễn Vũ Bình. Tại sao lại kết án Nguyễn Vũ Bình 7 năm tù. Đấy là một điều hết sức phi lý, vô đạo lý, trái cả đạo lý quốc tế, trái cả luật pháp và hiến pháp của Việt Nam”. (Việt Tide số 130 ngày 9-1-2004)
4 - Người cựu chiến binh Nguyễn Khắc Toàn hay giúp những người dân oan làm đơn khiếu kiện các quan chức tham nhũng cướp đất đai nên bị bắt và đưa ra tòa kết án 4 năm tù về tội làm gián điệp.
Trong cuộc trao đổi với phóng viên Trà Mi đài RFA, ông Vincent Brossels, người đứng đầu Văn phòng chuyên trách Châu Á trong tổ chức này nhấn mạnh quan điểm của RSF về vụ án của ông Toàn:
“ Tổ chức Phóng Viên Không biên giới RSF vừa lên tiếng phản đối việc chính phủ Việt Nam mở“ phiên tòa nhân dân” theo hình thức đấu tố thời“ Cải cách ruộng đất” đối với nhà báo tự do Nguyễn Khắc Toàn tại Hà Nội cuối tuần qua. RSF cũng đồng thời lên án đây là một hành động đi ngược lại với tiêu chuẩn nhân quyền quốc tế.
“ Chúng tôi cho rằng sự việc xảy ra với ông Nguyễn Khắc Toàn tuần trước là bước đầu khởi sự cho một chiến dịch đàn áp, sách nhiễu mới đối với ông, một nhà báo tự do và cũng là một nhà đấu tranh dân chủ được nhiều người biết đến”. (RFA online ngày 6-9-2007)
5 - Linh mục Nguyễn văn Lý, một nhà đấu tranh không mệt mỏi ông đã từng vào tù ra khám và ý chí bất khuất được thể hiện qua một phiên tòa mà hình ảnh ông bị một tên công an mặc thường phục bịt miệng đã được phổ biến đi khắp thế giới.
“ Tòa án Thừa Thiên-Huế hôm nay đã kết án linh mục Nguyễn văn Lý tám năm tù về tội“ tuyên truyền chống nhà nước CHXHCNVN”. Những người bị cáo buộc là đồng phạm với ông cũng bị lảnh án tù: Nguyễn Phong 6 năm, Nguyễn Bình Thành 5 năm và hai bị can nữa tù treo một năm rưỡi…
“ Họ thấy linh mục Lý được dẫn vào phòng xử, dáng phờ phạc và tay bị còng. Ông hô to hai lần“ Đả đảo đảng cộng sản”trước khi bị một công an dùng tay bịt miệng lại”. (RFA online ngày 15-4-2007)
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia tiếng Việt đã mô tả thái độ hiên ngang của linh mục Nguyễn văn Lý khi ra trước tòa như sau:
“ Khi ra tòa, Nguyễn văn Lý tỏ thái độ bất hợp tác, không chịu vào phòng xử và đã bị các nhân viên an ninh lôi đi. Sau đó, Nguyễn văn Lý còn tỏ thái độ chống đối rồi đạp vào vành móng ngựa và khi Nguyễn văn Lý bắt đầu lên tiếng:“ Đả đảo cộng sản Việt Nam…, một nhân viên an ninh mặc thường phục đã lấy tay bịt miệng Nguyễn văn Lý lại”. (Wikipedia online ngày 10-3-2011)
6 - Phiên tòa xử hai luật sư Nguyễn văn Đài và luật sư Lê thị Công Nhân, trả lời trong cuộc hội luận giữa luật sư Trần Lâm, từ Hải Phòng, nguyên Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao và luật sư Trần Thanh Hiệp, từ Pháp, cựu luật sư Tòa Thượng thẩm Sài Gòn dưới sự điều hợp của phóng viên Trà Mi đài RFA, luật sư Trần Lâm mô tả như sau:
“ Chỉ mấy người như Công Nhân và Đài thôi. Mà thực ra mấy cái vụ án sơ thẩm đó người ta chả cho Đài cũng chả cho Công Nhân biện hộ tranh luận mà chỉ xử ào ào cho xong thôi. Ngay đấy là hai luật sư ra tòa và vừa rồi 6-7 luật sư ra tòa, nhưng tóm lại người ta cũng chỉ xử ào ào cho xong thôi, chứ các bị cáo như hai luật sư Đài và Công Nhân thì từ xưa tới nay hiếm có đó cô ạ...
“ Đó là ông thẩm phán cũng không được độc lập cơ mà. Ông thẩm phán cũng không có dân chủ cơ mà…Thẩm phán nói với ông thầy của nó đồng thời là luật sư rằng:“ Luật sư các ông còn nói lung tung chớ tôi không có được tự do!” Bởi vì ở Việt Nam có cái gọi là“ án bỏ túi”cơ mà Bác. Tức là người ta quyết định là vụ này xử thì nên xử như thế nào. Còn phiên tòa chỉ là để diễn cơ mà…
“ Hiện nay ở Việt Nam quyền hành pháp, tư pháp, lập pháp thì bị tập trung trong tay một đảng thôi. Ngay ở địa phương một cấp ủy đảng còn can thiệp vào các vụ án. Không phải can thiệp vào việc xây dựng pháp luật mà họ can thiệp vào“ thằng này xử nặng hay xử nhẹ”.- đến mức thế cơ mà! Cái gốc của nó là thế”. (RFA online 3 ngày 5-6-7 tháng 10-2007)
7 - Trong vụ án quan trọng với tội hoạt động nhằm lật đỗ chính quyền nhân dân xử 4 nhà dân chủ: luật sư Lê công Định, 5 năm tù, doanh gia Lê Thăng Long, 5 năm tù, thạc sĩ Nguyễn Tiến Trung, 7 năm tù và doanh gia Trần Huỳnh Duy Thức, 16 năm tù và vụ án này xử qua loa theo nhận định của Brittis Edman, nhà nghiên cứu về Việt nam của Amnesty International nói trong thông cáo:
“ Phiên tòa rõ ràng sự nhạo báng công lý, phiên xử tước bỏ nhân quyền cơ bản như gỉa định là vô tội và quyền được bào chữa,”
“ Amnesty nói hội đồng xét xử chỉ hội ý 15 phút và sau đó đọc bản án mất 45 phút, và theo họ, điều đó chứng tỏ bản án đã được sắp đặt từ trước. Điều này cho thấy rõ ràng bản án đã được chuẩn bị từ trước phiên xử”. (BBC online ngày 21-1-2010)
Qua vụ án xử 4 nhà tranh đấu đòi dân chủ nêu trên, luật sư Lê Trần Luật khi trả lời phỏng vấn của BBC có nhận định như sau:
“Ở đây tôi cho rằng bản án đã không công bằng khi cá thể hóa bản án giữa ông Trần huỳnh Duy Thức và ông Lê Công Định và do đó tôi cho rằng hình phạt đối với ông Trần Huỳnh Duy Thức chỉ mang tính chất đe dọa đối với các thành viên còn lại trong xã hội và trả đửa trực tiếp với ông ta...
“ Tôi cho rằng khi mà họ dựa trên một học thuyết Mác-Lênin hay tôi gọi chung những người theo XHCN là những người Mác-xít thì họ đã hình thành một ý thức hệ cho rằng pháp luật nằm trong tay nhà cầm quyền và từ đó bất chấp cái quy luật khách quan để đạt mục đích chính trị của nhà nước đó”. (BBC online ngày 27-1-2010)
Và luật sư Trần Lâm đã chua chát nhận định như trong bài viết“ Về những bản án đã định sẵn” của phóng viên Thanh Quang:
“ Xin báo là tôi đã nói rất nhiều lần rằng toàn trị thì nó không có luật pháp, mà ý của người cầm quyền tức là luật pháp. Cũng giống như người bố, bảo với con rằng tao là bố mày, tao bảo mầy phải nghe, chứ không cần biết người con làm phải, trái, đúng, sai.v.v…” (RFA online ngày 6-5-2010)
8 - Vụ án Hà Giang. Một vụ án mà theo đài RFI đưa tin với tựa đề “ Phiên xử hiệu trưởng mua dâm nữ sinh Hà Giang tiếp tục gây bất bình trong dư luận Việt Nam”. Thật vậy, vì hai nữ sinh trong vụ án này là hai nạn nhân của một bọn cán bộ có cuộc sống bê tha đồi trụy. Hiệu trưởng Sầm Đức xương lợi dụng chức vụ của một nhà giáo đã lừa gạt, dụ dỗ thậm chí dọa nạt các nữ sinh để đưa vào con đường dâm đảng. Thế rồi tên Sầm Đức Xương cũng lại dụ dỗ hai nữ sinh tìm những nữ sinh khác cho y thỏa mản dục vọng rồi sau cùng chính y môi giới cho các cán bộ sa đọa trong tỉnh tham gia làm cái việc đồi truỵ này. Khi đổ bể thì những tên cán bộ gìa tráo trở trắng thành đen, nạn nhân thành bị cáo. Cộng sản muốn bao che cho đồng bọn nên đã mở phiên tòa sơ thẩm xử kín ngày 6-11-2009 tại huyện Vị Xuyên kết án em Nguyễn Thuý Hằng 6 năm tù, em Nguyễn thị Thanh Thuý 5 năm tù và tên Sầm Đức Xương 10 năm 6 tháng tù.
Trong phiên tòa hai em Thuý và Hằng khai có cả một danh sách cán bộ đầu tỉnh Hà Giang tham gia mua dâm gái vị thành niên, trong đó có cả tên chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang Nguyễn Trường Tô và còn nhiều tên khác được bao che và báo điện tử Dân Trí đưa tin:
“16 khách VIP” bị điều tra mua dâm người chưa thành niên thoát án”.
“ Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Giang vừa ra cáo trạng vụ án mua dâm học sinh tại thị trấn Việt Lâm( huyện Vị Xuyên), Hà Giang. 16“ khách”trong đó có một số“ VIP”thoát án mua dâm người chưa thành niên”. (Dân Trí online ngày 28-12-2010)
Sau phiên tòa bất công nói trên các bị can đều kháng cáo và lần này hai nữ sinh không có luật sư bào chữa vì cơ quan điều tra nói rằng bị can đã từ chối luật sư. Điều này có ai tin được hay không, thử hỏi có tên cộng sản nào ra tòa mà không cần luật sư hay không huống hồ hai nữ sinh bé nhỏ. Xin mời nghe Luật sư Trần Đình Triển kể:
“ Khi trả hồ sơ lại từ đầu, theo nguyện vọng của gia đình Thuý, Hằng, tôi đã làm hồ sơ và đã được cấp giấy chứng nhận bào chửa cho các cháu từ giai đoạn điều tra. Sau đó, một thời gian không lâu, tôi nhận được giấy mời của văn phòng cảnh sát điều tra công an tỉnh mời lên làm việc. Tại buổi làm việc đó, cơ quan điều tra đưa ra tờ giấy viết tay của Thuý, Hằng từ chối luật sư giống như ở giai đoạn sơ thẩm trước…
“ Trước đó, khi tôi cùng với điều tra viên vào gặp hai cháu Thuý, Hằng thì hai cháu rất phấn khởi và mong muốn được luật sư bào chữa để làm rõ sự việc”. (Dân Trí online ngày 30-12-2010)
“ Hành vi phạm tội của các cháu, cứ gọi là“ phạm tội” đi bởi theo quan điểm của tôi thì các cháu không phải là người phạm tội, các cháu là người bị hại, bị những người lớn, những người có chức có quyền lợi dụng các cháu để làm trò mua vui..
“ Chỉ một lần mẹ cháu được gặp, cháu than vãn là con ở trong này khổ lắm. Mẹ cháu có hỏi là“ Tại sao con từ chối luật sư?”, thì cháu bảo“ Con bị bắt ép, nếu con không ký thì con có về được với mẹ không?!” Từ đó đến nay cháu không được gặp mẹ và gia đình” (RFA online ngày 7-3-2011)
Ngày 10 tháng 3 năm 2011 là ngày“ Xử kín vụ hiệu trưởng mua dâm” được báo điện tử Dân Trí đưa tin:
“ Khá nhiều người dân tỏ ra thất vọng khi biết tòa xử kín, đành ngó nghiêng diễn biến phiên tòa“ từ xa” trong khi ba bị cáo Nguyễn thị Thanh Thuý, Nguyễn Thuý Hằng và Sầm Đức Xương đã được dẫn giải vào phòng xử từ sớm…
“ Không riêng luật sư mà cả mẹ và thân nhân của ba bị cáo cũng không được vào phòng xét xử để tham dự phiên tòa”. (Dân Trí online ngày 10-3-2011)
Nói về phiên tòa phúc thẩm ngày 10-3-2011 luật sư Trần Đình Triển nói lên cái cảm nghĩ của ông như sau:
“Đây là một phiên tòa gây bức xúc cho dân. Trước hết là do cái cách xử kín, thứ hai báo chí cũng không được tham gia. Thậm chí những người xuất trình giấy tờ tại tòa, kể cả tôi, cũng không được vào tham dự phiên tòa, cho dù không phải với tư cách luật sư bào chữa. Họ trả lời một cách rất là vô pháp luật: tòa án ngày hôm nay và ngày mai không làm việc!...
“ Đấy là diễn biến ngoài phiên tòa, còn hôm nay( 10-3-2011), kết quả tuyên án vẫn gây bất bình cho dân. Trước hết, hai cháu không có tội mà vẫn xử cho có tội. Các cháu khác cũng có hành vi tương tự như cháu Thuý và cháu Hằng lại không bị truy tố. Ông Sầm Đức Xương thì bị 9 năm, nhưng những người khác cũng mua dâm các cháu thì lại đứng ngoài vòng pháp luật”. (RFI online ngày 10-3-2011)
Xin góp vài lời bàn theo kiểu đoán mò. Tôi nghĩ phiên tòa ngày 10-3, không có luật sư là phải, mà nhất là cái ông luật sư Trần Đình Triển vì ông này mà vào được phiên xử thì đó là điều đe dọa nghiêm trọng cho các quan chức trong cái danh sách VIP sẽ đi tù cả đám chớ không phải chỉ có một mình Sầm Đức Xương không đâu, thế là thối cả đảng. Ngoài ra chắc chắn các quan tòa này cũng đã nhận được“ lệnh mật” rồi, hãy xử theo kiểu“ lấy thúng úp miệng voi”. Lỡ nhốt và đày đọa hai nữ sinh hơn một năm trời nay giờ không lẽ xử vô tội thì ai coi cho, nên xử án treo và thả ngay tại tòa để xoa dịu dư luận quần chúng đồng thời để giáo sư Phạm Toàn hết kêu ca. Ngoài ra còn phải giảm án cho Sầm Đức Xương 18 tháng để cho ông ta khỏi khiếu nại các quan chức mà ông đã giới thiệu đi cùng xuồng. Ông ta sẽ được một lời hứa của các“ anh trên” là sẽ cho ân giảm vào các ngày lễ kỷ niệm “ bác Hồ”, đừng khiếu nại nhé!
Nói về pháp luật của nước XHCNVN, ông Đỗ Thái Nhiên trước đây có viết một bài nói về“ Mặt thật của pháp quyền Hà Nội”, ông viết:
“ Ngày 15-10-2008, đài Á châu Tự do ghi nhận: trong phiên điều trần trước Quốc hội CSVN, ông Trịnh Ngọc Dương, Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao đã trình bày về quan niệm công lý của hệ thống XHCN như sau:“ Ở nước ta xử đúng cũng được, xử sai cũng được, xử hòa cũng được, xử thắng cũng được, xử thua cũng được”. (Thời Luận ngày 26-10-2008 và Người Việt ngày 30-10-2008)
Vì thế cho nên bà Ngô Bá Thành, một luật gia có tên tuổi và là một đại biểu Quốc hội bù nhìn của CSVN đã nói một câu để đời được Ls Trần Lâm thuật lại:
“Ở Việt-nam có một rừng luật, nhưng khi thực hiện lại áp dụng luật rừng.”
(RFA online ngày 27-1-2009)
Đại Nghĩa.
