Sau khi bác sĩ Nguyễn Đan Quế và Linh Mục Nguyễn Văn Lý phổ biến lời kêu gọi người dân Việt Nam xuống đường biểu tình để nối tiếp cuộc cách mạng dân chủ ở các nước Trung Đông, công an Việt Nam đã mời Bác sĩ Nguyễn Đan Quế làm việc liên tục, riêng Linh Mục Nguyễn Văn Lý thì bị cô lập chặt chẽ.
Nhóm phóng viên không biên giới , trụ sở tại Pháp (Reporters Sans Frontières - Repoters Without Borders) rất quan ngại đến việc nhà cầm quyền Việt Nam sách nhiễu hai nhà bất đồng chính kiến này. Thông tín viên Tường An trao đổi và gửi về bài tường trình sau đây:
Đại hội đảng Cộng sản thường được bắt đầu bằng một loạt những trấn áp các nhà bất đồng chính kiến. Nhóm Phóng Viên Không Biên Giới cho biết rằng họ rất thất vọng khi sau đại hội đảng lần thứ 11 vừa qua, các cuộc đàn áp để bịt miệng những tiếng nói phản kháng ôn hòa bằng ngòi bút vẫn tiếp tục.
Gần đây nhất công an đã phản ứng mạnh mẽ trước lời kêu gọi của bác sĩ Nguyễn Đan Quế và Linh mục Nguyễn Văn Lý hầu ngăn chặn những ảnh hưởng có thể lan tràn của các cuộc cách mạng đang xảy ra ở các nước Ả Rập. Bà Lucy Morillon của nhóm Phóng Viên Không Biên Giới tỏ vẻ quan ngại:
Chính quyền Việt Nam đã có phản ứng nhanh chóng và rõ ràng: họ không chấp nhận những cuộc biểu tình đòi dân chủ mà họ cho là làm ảnh hưởng đến trật tự công cộng.
Bà Lucy Morillon
“Chính quyền Việt Nam sợ rằng làn sóng cách mạng ở các nước Ả Rập sẽ lan tràn đến Việt Nam nên họ đã giới hạn tất cả những cuộc biểu tình. Chúng tôi rất quan tâm đến trường hợp của bác sĩ Nguyễn Đan Quế và Linh Mục Nguyễn Văn Lý.
Sau khi ông Nguyễn Đan Quế và Linh Mục Nguyễn Văn Lý đã có lời kêu gọi biểu tình ủng hộ cuộc cách mạng hoa lài, Chính quyền Việt Nam đã có phản ứng nhanh chóng và rõ ràng: họ không chấp nhận những cuộc biểu tình đòi dân chủ mà họ cho là làm ảnh hưởng đến trật tự công cộng.”
Trong một cuộc phỏng vấn trước đây với đài Á Châu Tự Do, bác sĩ Nguyễn Quốc Quân cho biết Bác sĩ Nguyễn Đan Quế đã tuyên bố là sau ngày làm việc thứ ba với công an, ông sẽ không có trả lời thêm bất cứ một câu hỏi nào của công an đặt ra cho ông.
Sẽ bị đưa vào tù trở lại
Riêng về Linh Mục Nguyễn Văn Lý , trong lời tuyên bố số 1 ngày 3 tháng 3 vừa qua, ông cho biết là nếu ngày 15 tháng 3 tới đây, tức là hết hạn 1 năm điều trị nếu bị bắt lại thì Linh Mục sẽ tuyệt thực và từ chối điều trị. Linh Mục Nguyễn Văn Lý tuyên bố:
"Việc đưa tôi ra khỏi trại giam là việc của nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam phối hợp với gia đình và giáo hội tôi chớ không phải ý nguyện của tôi. Tôi muốn ở trong trại giam một mạch cho đến khi nào nhà cầm quyền cảm thấy không nên giam nữa thì thả tôi ra. Tôi không hề có nguyện vọng được về điều trị bên ngoài gì cả. Trong trại giam tôi đã khước từ điều trị rồi. Tôi chấp nhận có thể bị tai biến nặng hơn hoặc là bị nguy cơ đột tử.
Chính vì vậy mà nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam cảm thấy rằng nên đưa tôi ra ngoài. Bây giờ họ yêu cầu gia đình đề nghị gia hạn thì gia đình không đề nghị. Bởi vì gia đình đã đề nghị một lần tỏ dấu thiện chí là không thời hạn. Còn việc gia hạn hay không là chuyện của nhà nước: muốn làm thì làm mà không thì thôi!
Do đó ngày 15 tháng 3 này họ đang cầm quyền một cách độc đoán thì họ muốn làm gì thì chúng tôi cũng đành chịu. Nhưng cương quyết tôi không chấp nhận bản án đó. Họ cưỡng bức tôi vào lại trại giam hay là họ cưỡng bức đi thụ án ở một nơi nào đó, tôi đều tuyệt thực phản đối và khước từ điều trị và khước từ điều trị luôn của cả gia tộc luôn, bởi vì gia tộc đã tỏ thiện chí một lần rồi.
Họ cưỡng bức tôi vào lại trại giam hay là họ cưỡng bức đi thụ án ở một nơi nào đó, tôi đều tuyệt thực phản đối và khước từ điều trị.
LM Nguyễn Văn Lý
Nếu để tại đây, gia tộc sẽ cùng với giáo hội phối hợp với nhau điều trị cho tôi. Nhưng nếu như họ dành quyền điều trị thì các gia tộc sẽ không hợp tác nữa, để họ muốn điều trị thế nào thì mặc họ. Còn phần tôi, tôi không tin tưởng họ cho nên tôi cũng không cho họ điều trị. Và để phản đối bản án đó, tôi sẽ tuyệt thực vô thời hạn, tôi sẽ tuyệt thực từng đợt một.
Tại sao từng đợt? Là bởi vì giáo lý công giáo của chúng tôi không cho phép tự tử cho nên tôi tuyệt thực đến mức mà tôi cảm thấy có thể thương tổn các cơ quan nội tạng, tôi sẽ tạm ngưng một vài ngày để phục hồi sức khỏe rồi tôi lại tuyệt thực tiếp.”
Hiện nay, sức khỏe LM Lý tuy đã thuyên giảm 60% nhưng tay và chân phải vẫn chưa hoàn toàn hồi phục. Bà Morillon tỏ vẻ lo ngại cho trường hợp LM Lý bị bắt lại trong khi tuổi đã gần 70 và sức khỏe còn yếu, bà nói:
“Linh mục Lý đã già lại bị bệnh nặng, Linh Mục cho biết là sẽ tuyệt thực và từ chối điều trị vì vậy việc bắt ông trở lại tù sẽ nguy hiểm đến tính mạng của ông. Chúng tôi yêu cầu chính quyền Việt Nam vì lý do nhân đạo nên để Linh mục Lý được tự do.”
Bị bịt miệng vì đá vào vành móng ngựa
Cũng nhân cuộc phỏng vấn này, Linh Mục Lý muốn làm sáng tỏ những điều không xác thực trong đoạn vidéo đã được phát tán trong lúc ông đang ở trong tù. Trong đoạn youtube đã được phát tán rộng rãi người ta nghĩ rằng ông chỉ bị bịt miệng 1 lần, nhưng thực ra linh mục đã bị bịt miệng tất cả 5 lần khi ông đọc 4 câu thơ sau :
“Tòa án Cộng sản Việt Nam,
Trò hề bỉ ổi ngàn năm chê cười (bị bịt miệng lần 1 và 3).
Quan Tòa kịch bản sẵn rồi,
Tay sai nô lệ xử người nào đây ? (bị bịt miệng lần 2).
Lầm sai ngập cả đất trời,
Bạo lực, bịp lừa, độc tài, bít bưng, (bị bịt miệng lần 4).
Cộng sản chỉ có luật rừng,
Độc tôn, độc hại, độc quyền Hồ-Mao (bị bịt miệng lần thứ 5)
Và ông bị bịt miệng lần thứ 6 khi ông hô to câu « ô nhục, phiên tòa ô nhục”
Ngoài ra, ông không hề đá vào vành móng ngựa như trong đoạn vidéo «Nguyễn Văn Lý , một khuôn mặt khác» đã cho thấy mà ông chỉ đá gió, đá tượng trưng. Linh mục Lý kể lại:
“Tôi lúc đó là một người tù. Tôi làm gì thì tôi chỉ biết những việc tôi làm. Nhưng tôi không biết được cơ quan truyền thông đã tường thuật thế nào. Chỉ sau này khi tôi tạm ra ngoài xã hội thì tôi mới biết rằng có nhiều điều người ta tường thuật lại không chính xác.
Thứ nhất: Những câu thơ tôi đã đọc tại tòa có thể không ai ghi lại được trọn vẹn.
Thứ hai: Câu tôi hô trước tòa thì nhiều người cũng cho rằng tôi hô câu này, câu kia. Kỳ thực tôi chỉ hô «Ô nhục, phiên tòa ô nhục!».
Thứ ba: Thái độ tôi trước tòa là tôi bất hợp tác cho nên khi ông chủ tọa của phiên tòa gọi tôi đứng lên, tức khắc tôi đọc thơ ngay lập tức. Tôi đọc tất cả 5 lần thơ và họ bịt miệng đúng 5 lần. Lần bịt miệng thứ 6 là lần tôi hô «Ô nhục, phiên tòa ô nhục!»
Cho nên cái chạy như thế đó là kỷ thuật vi tính, cái đó chỉ là xảo thuật để vu cáo tôi có thái độ không đúng mức trước tòa cho nên buộc lòng công an phải bịt miệng tôi.
LM Nguyễn Văn Lý
Khi họ bịt miệng tôi, tôi có đưa chân tôi đá tượng trưng vành móng ngựa là tượng trưng cho nền pháp luật của Cộng sản Việt Nam. Tôi đứng xa 2 mét và lúc đó tôi cũng đã tuyệt thực đến ngày thứ 8 cho nên lúc đó người yếu. Tôi chỉ đá tượng trưng bởi vì lúc đó tôi không thể đá trúng vành móng ngựa được, nó xa tôi và hơn nữa nó bằng gỗ cứng, lớn, nặng. Tôi lúc đó yếu, nếu đá trúng thì chắc là cũng đau chân, hoặc là thương tật.
Sau này thì tôi được bạn bè cho biết có một đoạn vidéo quay cảnh vòng móng ngựa chạy trượt một đoạn và người ta nói rằng do tôi đá mà cái vành móng ngựa chạy thì quý vị cũng hiểu làm sao tôi có thể đá nó chạy được? Cái vành móng ngựa nó cứng, nó nặng, nó đứng yên, nếu có ai rất khỏe thì có thể xô nó nghiêng qua 1 bên được nhưng làm sao nó chạy được? Cho nên cái chạy như thế đó là kỷ thuật vi tính, cái đó chỉ là xảo thuật để vu cáo tôi có thái độ không đúng mức trước tòa cho nên buộc lòng công an phải bịt miệng tôi. Điều này chắc chắn là một điều xảo thuật gian trá!
Tôi xin hết lời.”
Vì đấu tranh bất bạo động cho Tự do Tôn giáo và Nhân quyền tại Việt Nam, kể từ năm 1977, Linh mục Nguyễn Văn Lý đã bị nhà cầm quyền Việt Nam kết án 4 lần, tổng cộng 53 năm tù giam.
Trong khi bị giam lần thứ 4 năm 2009, do 3 lần bị tai biến mạch máu não nên ngày 15-3-2010 ông được tạm đình chỉ án tù giam để đưa về quản chế và điều trị tại Nhà Chung Tổng Giáo phận Huế. Cho đến hôm nay, thời gian tạm điều trị còn khoảng 1 tuần nữa là hết.
Có thể Linh mục sẽ bị bắt trở lại vào tù. Nhưng dù ở tù hay bị quản chế, đối với người tù nhân lương tâm kiên cường này, chỉ có 1 con đường duy nhất là "Tự do tôn giáo hay là chết".