Trần Quốc Việt (danlambao) dịch - Lời người dịch: Trong trích đoạn dưới đây, nếu ta thay từ "nhà triết học" thành "trí thức" thì ta hiểu hiện nay tại sao có rất nhiều người mang danh "trí thức" nhưng dửng dưng trước bao nỗi đau của đồng bào dưới ách bạo quyền.
Đâu đó ở một trong những cuốn sách triết học của Đông phương có một câu chuyện khác về Mắt Thủy Tinh. Nếu tôi nhớ đúng, câu chuyện kể về một người ăn xin ngày nọ đã van xin một nhà Triết học bố thí. Nhà triết học từ chối và đi tiếp con đường của mình. Nhưng người ăn xin vẫn kiên trì đuổi theo, miệng không ngớt xin tiền. Người ăn xin đuổi theo nhà triết học ra đến tận ngoài thành phố, cho đến lúc cuối cùng nhà triết học tuyệt vọng, dừng lại nói:
Được rồi, ta sẽ cho ngươi tiền. Nhưng với một điều kiện. Trong hai mắt của ta có một mắt thủy tinh. Ngươi hãy nói đó là mắt nào và ngươi sẽ có tất cả những gì ta có.
Người ăn xin nhìn ông chăm chú rồi cuối cùng nghiêm giọng nói:
Thưa thầy, con mắt phải là con mắt thủy tinh ạ.
Nhà triết học kinh ngạc.
Hãy nói làm sao ngươi biết – ông kêu lên – Con mắt đó đã do một người thợ giỏi nhất thế gian làm ra, không thể nào phân biệt nó với mắt thật được. Vậy làm thế nào ngươi biết rằng mắt phải của ta là mắt thủy tinh?
Thưa thầy vì – người ăn xin chậm rãi đáp – mắt phải của thầy là mắt ánh lên tình thương xót.
(Trích đoạn từ truyện ngắn Mắt thủy tinh của tác giả John Kein Cross trong tuyển tập truyện ngắn Timeless stories for today and tomorrow)
(Đã đăng trên tạp chí Kiến Thức Ngày Nay số 76 năm 1992.)
Chuyển ngữ
