Mẹ Nấm (Danlambao) - Chiều ngày 2/8/2016, Công an tỉnh Hà Tĩnh công bố quyết định khởi tố hình sự vụ án “Chôn chất thải Formosa trong trang trại của Giám đốc Công ty Môi trường - Đô thị Kỳ Anh, thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh”. Sau khi khởi tố, cơ quan điều tra sẽ tiến hành thu thập dẫn chứng, hoàn tất hồ sơ quy trách nhiệm từng cá nhân liên quan. Theo đại tá Bùi Đình Quang, Phó giám đốc Công an Hà Tĩnh, ngoài việc khởi tố hình sự đối với Công ty môi trường đô thị Kỳ Anh, cơ quan công an cũng sẽ làm rõ trách nhiệm của Formosa. (1)
Vậy là mất hơn 3 tuần chờ đợi kết quả xét nghiệm mẫu chất thải từ Bộ Tài Nguyên Môi Trường để chuyển lại vụ án về công an Hà Tĩnh.
Báo TNMT trích dẫn thông tin báo chí từ Bộ TNMT cho hay: “trong chất thải chôn lấp trái phép có một số mẫu bùn thải có chứa thông số xyanua (CN-) vượt ngưỡng chất thải nguy hại. Kết quả khảo sát môi trường đất, môi trường nước cho thấy nước mặt, nước ngầm và đất tại vị trí chôn lấp bùn thải và khu vực xung quanh chưa bị ô nhiễm do việc chôn lấp trái phép bùn thải nêu trên gây ra.” (2)
Trước mắt, ngoài việc chuyển hồ sơ cho công an xử lý, Bộ TN&MT sẽ xử phạt các vi phạm hành chính bao gồm hành vi không phân định, phân loại, xác định đúng số lượng, khối lượng chất thải nguy hại phải đăng ký và quản lý theo quy định của Nghị định số 179/2013/NĐ-CP và chuyển giao chất thải nguy hại cho tổ chức, cá nhân không có giấy phép xử lý chất thải nguy hại theo quy định.
Ngoài ra, Bộ TNMT cũng yêu cầu Công ty Formosa Hà Tĩnh phải khắc phục ngay hậu quả do việc chuyển giao bùn thải không đúng quy định.
Việc chôn lấp, xử lý chất thải độc hại của nhà máy Formosa xảy ra trong khi hành vi xả thải gây ra thảm họa môi trường chưa được xử lý triệt để. Đây là sai phạm thứ 2 có tính chất hệ thống, được tiếp tay bởi các cá nhân và tổ chức tại Hà Tĩnh.
Làm sao việc chôn chất thải có thể diễn ra trong một thời gian dài mà không bị phát hiện cho tới khi người dân và báo chí vào cuộc?
Làm sao có thể đảm bảo rằng chất độc tìm thấy trong lượng bùn thải không ảnh hưởng đến sức khỏe người dân khi vị trí chôn lấp nằm ngay đầu nguồn nước và trong khu dân cư?
Formosa với nhiều thành tích bất hảo trong việc hủy hoại môi trường tại nhiều nước trên thế giới không phải là tay mơ. Và Hà Tĩnh (Việt Nam) với khao khát tăng trưởng kinh tế, cùng hệ thống luật pháp chưa hoàn thiện trong các quy định tiêu chuẩn về môi trường là sân chơi đầy tiềm năng của Formosa.
Xử lý hành chính vi phạm lần 2 của Formosa và xử lý hình sự “vi phạm quản lý chất thải nguy hại” chỉ là bước đầu gỡ rối để Formosa tiếp tục hoạt động.
Bao nhiêu thế hệ sẽ bị ảnh hưởng? Ai chịu trách nhiệm cho mối nguy hại trước mắt lâu dài như vậy?
Câu trả lời sẽ chẳng bao giờ có lời đáp khi chinh phủ Việt Nam còn quyết tâm để Formosa tồn tại tại Hà Tĩnh như hiện nay.
04.08.2016
___________________________________