Hồ Chí Phèo (Danlambao) - Tin tức là tin dễ dàng kiểm chứng để xác định sự thật, tin đồn không trưng ra bằng chứng rõ rệt để xác định hư hay thực. Trong các nước dân chủ tự do, tự do ngôn luận được tôn trọng và người dân thường dựa vào các tin tức qua báo chí hay trang mạng có uy tín lâu đời. Phóng viên các tờ báo lớn phải tận tụy và trung thực với nghề nghiệp, không bao giờ dám tung các tin thiếu chính xác vì có thể làm tờ báo xập tiệm, không còn độc giả…
Ở Việt Nam khác hẳn. Người dân nhiều khi tin vào tin đồn hơn là tin tức từ báo chí do nhà nước quản lý, với lý do vô cùng dễ hiểu: nhà nước cộng sản có bao giờ cho phép loan các tin không có lợi cho đảng? Lời đồn về việc nhà nước đổi tiền, lãnh đạo bị chết không do bệnh mà do tranh chấp nội bộ, về mật ước Thành Đô… hẳn không mấy ai ngu tin vào lời của đảng? Một đặc điểm nổi bật cũng ở Việt Nam, tin đồn trở thành tin tức chính xác và đôi khi tin tức từ đảng cộng sản nói ra lại trở thành tin đồn nhảm.
Hơn tuần qua, tin tức và tin đồn về Trịnh Xuân Thanh tràn ngập trên các phương tiện truyền thông, tạo ra hai cơn bão về truyền thông. Từ tin đồn Trịnh Xuân Thanh trở về Việt Nam, nó đã trở thành cơn bão khi các báo chí lề phải đua nhau đưa tin “Trịnh Xuân Thanh ra đầu thú”. Dân chúng ngỡ ngàng, không tin. Đảng viên phấn chấn đến ông TBT cũng khoái chí “đút thêm củi vào, khô, tươi gì cũng được, cho cháy bùng lên...”. Cùng trong thời gian, truyền thông nước ngoài rất dè dặt, không đăng tin tức này mà lại chú trọng đăng các tin về bốn nhà hoạt động bị kết tội chống chế độ và bị bắt.
Sau khi tin tức trên lắng xuống, một cơn bão truyền thông khác nổi lên. Ngược lại với cơn bão trước, cơn bão không ở trong nước mà ở nước ngoài. Các hãng thông tấn lớn, tờ báo uy tín nhất trên thế giới đều đồng loạt đưa tin bộ ngoại giao Đức chính thức phản đổi Việt Nam cách hành xử côn đồ, bắt cóc một người ngay tại nước Đức đưa về Việt Nam, vi phạm trắng trợn luật quốc tế và luật pháp nước Đức chưa bao giờ có một tiền lệ. Đảng CS Việt Nam sau khi say men chiến thắng, giờ như ngỡ ngàng trước các hệ lụy đã gây ra và đương nhiên họ giảm nhẹ bằng các lời chối tội: "Cảnh sát Đức yếu kém nghiệp vụ, không biết Trịnh Xuân Thanh tự nguyện trở về đầu thú nên mới la làng Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc". Dân chúng ai tin được lời của đảng? Và bao nhiêu “tin đồn” đưa ra, tùy theo sự suy nghĩ, ta tin hay không tin vào tin đồn. Những tin đồn như chuyện vui cười nhưng thực ra ẩn dụ những suy luận để nhận ra sự việc đã qua, điều nào hư hay thực:
1/ Đức ra lệnh nhân viên tình báo sứ quán VN phải cút khỏi nước Đức trong vòng 48 tiếng đồng hồ không phải vì lý do Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc mà do tội “đạo chích”. Số là Trịnh Xuân Thanh sau khi quá vội vã trở về VN để đầu thú với công an, chấp nhận chui vào tù bóc lịch, đã “quên” không kịp mang theo vali với vật dụng cá nhân, quần áo hàng hiệu đắt tiền, quên không xả nước bồn cầu… Thanh đã nhờ nhân viên sứ quán này trở về chỗ ở của Thanh lấy dùm đồ đạc bỏ quên… Nhân viên này quờ quạng như thế nào không biết, khi khệ nệ mang vali ra đường bị cảnh sát Đức vô tình đi ngang thấy và bắt được. Kết quả ông nhân viên sứ quán này bị trục xuất về nước vì tội “đạo chích”.
2/ Đức yêu cầu Việt Nam gửi trả Trịnh Xuân Thanh về Đức vì lý do, Trịnh Xuân Thanh quá vội vã về đầu thú đã quên không thanh toán tiền nhà, tiền “bill”, tiền mướn luật sư để xin tị nạn tại Đức... Mặc dù toà đại sứ VN tại Berlin rất vui vẻ giúp đồng hương đã quay trở về đầu thú, sẵn sàng trả các khoản phí trên nhưng Đức vẫn chưa chịu. Hai bên đang tiếp tục thảo luận, xin chờ các tin đồn kế tiếp?
3/ Số tiền thất thoát trên 3000 tỉ mà Trịnh Xuân Thanh làm thất thoát chắc chắn không còn ở Việt Nam, hiện đang ở trong một trương mục nào đó ở nước ngoài mà chỉ có Trịnh Xuân Thanh đưa vào, lấy ra. Phải đưa Trịnh Xuân Thanh trở lại Đức để lấy tiền ra trả bớt nợ công. Để tiền bên nước ngoài không ai chi dùng để nó mục nát à?
4/ Tổng Trọng đã khiển trách tướng công an Tô Lâm làm ăn vụng về, tạo ra bao nhiêu hỗn loạn trong đánh tham nhũng, ảnh hưởng chính trị, kinh tế, lòng tin... trong nước cũng như ngoài nước. Tô Lâm đã thành khẩn nhận lỗi, cho đây là thử nghiệm đầu tiên kiểu “luật bắt cóc” học theo Tàu nên còn khiếm khuyết. Ngành công an trong tương lai sẽ phối hợp với bộ ngoại giao, học tập tốt hơn người Tàu anh em và sẽ tiếp tục thử nghiệm “luật bắt cóc” này. Sẽ có nhiều quan chức tham nhũng được tổ chức cho trốn đi nước ngoài thoải mái tạo thêm nhiều cơ hội cho sự phát triển “luật bắt cóc”.
Sẽ có nhiều tin tức, tin đồn trong thời gian tới. Nhiều người xem đây như phim giải trí, trò tiêu khiển vì nội bộ phe phái trong đảng đấm đá, giết nhau, dân đen chỉ đứng xem, xen vào như ách giữa đàng lại tự quàng vào cổ. Ở trong cái bình cộng sản, chỉ có chuột với nhau, chúng cấu xé tranh dành lẫn nhau, đốt nhau bằng củi khô củi tươi thì không có lửa chỉ ra khói. Rồi cái bình CS nghiêng nữa, tự lăn kềnh, vỡ toang không cần ai đập, bao nhiêu cái mặt chuột CS lòi ra làm trò cười. Trong cái cười ắt phải có cái cười thâm hiểm, độc ác của triều đình phương Bắc.
4/8/2017
