Google, Firefox, IE, Opera…, ngày càng gia tăng cạnh tranh, các hãng chương trình thăm dò các trang mạng (search engine, web browser) được cái tiến không ngừng hầu gia tăng tốc độ trả lời, đáp ứng như cầu tìm kiếm thông tin của người sử dụng.
Khi chúng ta tìm một thông tin, các search engine (web browser) mới bắt đầu đi tìm để mang lại câu giải đáp, như thế sẽ mất nhiều thời giờ và bạn đợi rất lâu.
Các công ty như: Google, Microsoft, Opera software,… luôn luôn có nhu phẩm (software) dò tìm (crawling) mọi loại thông tin trên mạng lưới toàn cầu, đi tìm các trang web có liên quan đến câu hỏi có thể được đặt ra.
Thông tin tìm được, tức là địa chỉ các trang web có liên quan ít nhiều điều bạn đang cần trả lời, được chứa trong căn cứ dữ kiện (database) của các công ty nói trên.
Khi bạn đánh ENTER gởi đi câu hỏi. Google, IE, Firefox, Opera sẽ vào căn cứ dữ kiện của họ, mang lên các địa chỉ đó và trình ra trước mắt bạn.
Do đó (chú ý phần gạch đỏ trong ảnh dưới đây) trong thí dụ này, Google giải đáp tích tắc trong 0.37 giây, với 44 triệu 200000 website có liên quan đến thông tin bạn cần tìm.
Kế tiếp bạn từ từ vừa nhấp cà phê, đến xem các địa chỉ đã tìm thấy.
Thong thả và từ từ như đi shopping cuối tuần, nên mới gọi chương trình là browser, chứ không phải cái thứ cuối tuần xếp hàng mua bo bo, bánh mì "cứng như đá", tối đi họp tổ (cha) vc.
Nhưng bạn chưa hỏi, làm sao các chương trình đó tìm ra câu trả lời?
Tương tự như "chưa ngứa mà sao nó biết trước chỗ mà gãy cho đã ngứa". Hay là "Thằng ni á, chưa hỏi cưới mà còn nớ vội noái YES rồi, lạ rứa hè?".
Thực ra, mấy chương trình đó "đoán" trước câu hỏi của người sử dụng, qua những thuật giải (toán) gọi là algorithm.
Tin tặc trộm cắp thông tin dùng nhu phẩm tương tự như các công ty lớn, xâm nhập các trang web, phải có biện pháp ngăn ngừa, captcha được phát minh.
Captcha viết tắt của "Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart" (Trắc nghiệm chung hoàn toàn tự động Turing để phân biệt computers và con người)
Có nhiều loại trắc nghiệm captcha khác nhau, xin liệt kê những loại thông dụng:
1/ I'm not a robot, có khung hình vuông. Trả lời:
Bấm chuột vào khung hình vuông, sau đó check mark sẽ hiện lên.
Kế tiếp, bấm nút SUBMIT (giao nạp, như nộp bài cho thầy/cô giáo chấm điểm hồi nhỏ đi học).
Có khi SUBMIT, thay thế là VALIDATE, POST COMMENT... tùy theo trường hợp. Nói chung đều là nút (button) để nhấn vào sau khi trả lời.
Cẩn thận, có website "khó tánh" không chấp nhận gõ nút ENTER (của bàn phiếm) ở cuối câu trả lời.
Tốt nhất: trả lời xong (không nhấn ENTER), dời chuột qua SUBMIT và click (bấm nút của chuột) tại đó.
2/ Captcha khó hơn một chút, hiện ra chữ bị bóp méo,
vặn vẹo, bạn nhìn kỹ và gõ lại cho đúng hàng chữ trước khi chúng bị bóp méo.
Trả lời cho thí dụ này là:
arch ncernsib
Đừng chú ý tới hàng chữ vô nghĩa, dụng ý là chữ không có trong thực tế và khó đoán.
Đừng ngại đoán sai. Nếu đoán sai, sẽ có captcha mới hiện lên.
Captcha quá khó, không cần vội, bạn được chọn captcha khác.
Chú ý mũi tên neon xanh lá cây dưới đây, dời chuột đến nút có hình 2 mũi tên xoay vòng, click (bấm nút của chuột) 1 phát, captcha mới sẽ hiện lên.
Nếu vẫn chưa hài lòng, lại click thêm phát nữa, cho đến khi bạn tìm được captcha dễ…
Không dùng nút có hình speaker phone (loa phường láo toét), mũi tên nhỏ màu xanh dương- giọng đọc tiếng Anh rất nhanh, chữ lại vô nghĩa, khó đoán lắm.
Chúng tôi có thử đôi lần, mất hơn 5 phút vẫn không đoán ra (cỡ nhà đại bác học kiêm thượng/đại quái lc lỏng nghe mới nổi!)
Chọn captcha khác - click vào nút mũi tên neon xanh lá cây.
3/ Loại thứ ba, nhiều hình nhỏ trong các ở vuông, người sử dụng sẽ click (dùng chuột) vào ô vuông tương ứng với yêu cầu (thí dụ như: road, store front, bridge).
Nếu là road, bạn click tất cả ô vuông có hình "road" (con đường).
Phải click cho hết, không được bỏ sót.
- Nếu bỏ sót, hoặc click sai. Captcha mới sẽ hiện lên với yêu cầu mới (có thề là traffic light, cars,...)
- Khi click đúng, từng ô vuông nhỏ, hiện lên dấu check mark.
- Có loại khác, dù bạn click đúng (thí dụ như car), ngay tại ở vuông đó sẽ hiện lên hình car kế tiếp (lần này là chiếc xe kiểu khác), tiếp tục click cho đến khi nào ảnh hiện lên không phải là "car" mới ngừng.
Xong đi tiếp qua các ở vuông khác.
Khi hoàn toàn không còn "car" ở bất cứ ở vuông nào hết. Đó là lúc click vào SUBMITT hoặc VERIFY, tận cùng gốc phải.
- Có khi captcha "chơi ác", muốn bạn tìm cho ra bridges, nhưng hình chỉ có bảng hiệu lưu thông (traffic signs), hoặc hình không liên quan đến câu hỏi.
Bạn click nút SKIP (nhảy qua) hình mới ngay.
Hình khó xem, đổi hình mới - click vào nút mũi tên quay vòng (chúng tôi đánh dấu bằng mũi tên neon xanh lá cây).
Hình mới sẽ hiện lên.
Xin lạm bàn, cái "bọn tư bản", thứ quỹ gì cũng có "chọn lựa", ngay cả captcha cũng được chọn với lựa. Không thích cái ni, chừ chọn cái nớ.
Khác với loài người tiến bộ" , duy nhứt món xhcn cs xào nấu, chiên, luộc vẫn hoàn cs !
Đổ bỏ cũng không cho, nuốt không vô vẫn bị ép.
Hình khó xem, đổi hình mới
Captcha đại loại là như thế, cần kiên nhẫn và cần thận lúc trả lời.
Chờ vài giây cho captcha "tiêu hóa" trả lời của bạn (Em đồng ý quá đi chớ, nhưng vẫn e lệ nói - Để em về hỏi Má có cho đi chơi với anh hôn!)
Đôi khi captcha có trục trặc, sẽ ra nhiều hình kế tiếp, dù bạn trả lời đúng.
Nói chung, cần kiên nhẫn, trang web chủ muốn làm nản lòng người sử dụng, hoặc trì hoãn cho bớt lượng lưu thông vào trang nhà của họ.
Xem thêm Youtube ở địa chỉ sau:
Xin bạn đọc cho thêm ý kiến về kinh nghiệm dùng captcha. Không quá khó, chưa quen thôi.
Chúc bạn thành công.
*
2018.10.07
______________________________
Tham khảo:
