Vũ Đông Hà (Danlambao) - Tổng thống Donald Trump là một hiện tượng chính trị lạ lùng chưa từng có trong lịch sử Hoa Kỳ. Cả nước Mỹ phân hóa với lằn ranh Donald Trump. Người ghét ông thì ghét cay ghét đắng. Người ủng hộ ông thì bằng bất cứ giá nào Trump cũng là tổng thống số một. Thái độ ủng hộ và chống không dừng lại ở dân Mỹ và vượt biên giới lan toả ra các quốc gia khác. Trump là một hiện tượng đặc biệt của chính trị thế giới ngày hôm nay. Ông là kết hợp của một "chess player" - một "deal maker" - một CEO - một chính trị gia kiểu mới không theo khuôn mẫu chính trị gia cổ điển.
Điển hình cho sự kết hợp này là thái độ và cách ứng xử của ông đối với Trung Quốc trong vấn đề Hồng Kông.
Với cuộc chiến mậu dịch, rõ ràng trên bình diện quốc gia, Hoa Kỳ và Trung Quốc là hai cực đối đầu. Cho dù đây là không phải là một cuộc chiến vũ trang nhưng tác động đối với Trung Quốc có thể còn nghiêm trọng hơn một cuộc chiến bằng bom đạn. Thế nhưng Donald Trump vẫn trước sau như một gọi Tập Cận Bình - đối thủ của ông ta - là một con người đáng kinh ngạc, một người bạn (an incredible guy, a friend).
Là một "deal maker" sừng sỏ và giàu kinh nghiệm, Trump biết rõ đối thủ Tập Cận Bình, với vị trí lãnh tụ tối cao của một quốc gia hơn 1 tỉ người, với uy tín phải giữ bằng mọi giá ở trong đảng, với văn hoá Đại Hán mấy ngàn năm... thể diện và danh dự là trên hết.
Và đó là thái độ của xếp sòng CEO Donald Trump - vừa ca ngợi, vừa bắt tay ôm chầm thân thiết với CEO của công ty khác trong khi đang tìm cách thâu tóm trọn gói công ty của đối phương.
Khi tuyên bố Tập Cận Bình là bạn và ông sẽ đứng cùng với Tập thì Donald Trump cũng cùng lúc bày tỏ thái độ đối với mục tiêu tranh đấu của phong trào và với người dân Hồng Kông: Tôi đứng với tự do, tôi đứng với Hồng Kông, tôi sát cánh với Hồng Kông.
“We have to stand with Hong Kong but I'm also standing with President Xi... He is a friend of mine. He is an incredible guy, we have to stand. I would like to see them work it out. We have to see them work it out. I stand with Hong Kong, I stand with freedom, I stand with all the things we want to do.”
"Chúng ta phải sát cánh với Hồng Kông nhưng tôi cũng đang đứng với Chủ tịch Tập Cận Bình. Ông ấy là một người bạn của tôi. Ông ta là một người đáng kinh ngạc mà chúng ta phải đứng cùng. Tôi muốn thấy Trung Quốc giải quyết được mọi chuyện và chúng ta phải thấy họ làm việc đó. Tôi đứng với Hồng Kông, tôi đứng với tự do, tôi đứng với tất cả những điều chúng tôi muốn làm."
Tôi đứng với tất cả những gì chúng tôi muốn làm.
Đó chính là Donald Trump. Ông sẵn sàng đứng ở bất cứ chỗ nào, với ai. Đứng bên cạnh độc tài. Đứng cùng với tự do. Đứng với tên đao phủ Tập Cận Bình. Đứng với những người Hồng Kông đang đổ máu. Nhưng tất cả đều dẫn đến chỗ đứng tối hậu: Đứng với những điều chúng tôi muốn làm - chính xác hơn là đứng với những gì mà Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump muốn.
"Trung Quốc đã có một triệu quân lính đứng ngoài Hồng Kông mà không tiến vào chỉ vì tôi đã yêu cầu Trung Quốc đừng làm vậy vì đó sẽ phạm phải một sai lầm lớn. Nó sẽ có một tác động tiêu cực to lớn đối với thỏa thuận thương mại mà Trung Quốc đang muốn có... "Nếu không phải là đối với tôi, Hồng Kông sẽ bị xóa sổ sau 14 phút."
Những người chống Trump sẽ cho rằng ông Trump "nổ", kiêu căng, hợm hĩnh và láo lếu chôm chĩa "credit" đối với sự sống còn đang có của người dân Hồng Kông. Những người ủng hộ Trump thì vẫn luôn tin tưởng vào những gì Tổng thống Trump tuyên bố.
Ông Trump đã khôn khéo đưa ra những dữ kiện:
- Quân đội Bắc Kinh đang chực sẵn ở ngoài Hồng Kông.
- Quân đội Trung Quốc chưa tiến vào Hồng Kông.
Không ai có thể đặt vấn đề với ông về con số khủng khiếp 1 triệu quân vì ông không nói rõ lực lượng này đang ở đâu ngoài Hồng Kông. Nhưng con số 1 triệu đã vẽ lên viễn ảnh đàn áp thảm khốc đối với người dân Hồng Kông. Vậy thì lý do gì mà Bắc Kinh lưỡng lự? Án binh bất động?
Từ 2 dữ kiện trên ông Trump gửi thông điệp: Hồng Kông còn yên ổn là nhờ Tổng thống Donald Trump với ván bài chiến tranh mậu dịch. Ẩn dưới lời "yêu cầu" lịch sự với ông "bạn" họ Tập là lời cảnh giác mang tính tuyên chiến: nếu quân đội Bắc Kinh tấn công và tàn sát người dân Hồng Kông, Hoa Kỳ sẽ nâng cấp, mở rộng chiến tranh thương mại với Bắc Kinh.
Không có Trump, "Hồng Kông sẽ bị xóa sổ sau 14 phút"!
Ông Trump nói thật hay ba sạo?
Đối với những người chống hay ủng hộ Trump thì câu trả lời sẽ thường đi đôi với định kiến sẵn có về Trump. Nhưng với người dân Hồng Kông thì khác. Câu trả lời không nên nằm ở thái độ dành cho Tổng thống Hoa Kỳ mà nằm ở sự sống còn của phong trào tranh đấu để từ đó có những lượng giá, suy xét cẩn trọng, không cảm tính và đưa ra được những thế đánh chính trị có lợi nhất trong cuộc chiến không đương thuần chỉ có Hồng Kông và Bắc Kinh.
Nếu Hoa Kỳ hoàn toàn đứng ngoài biến sự Hồng Kông liệu "Hồng Kông sẽ bị xóa sổ sau 14 phút"?
Đó là câu hỏi mà chính các lãnh đạo phong trào Hồng Kông phải trả lời - và đừng xem đó là câu nói của Donald Trump. Câu trả lời sẽ dẫn đến những lượng giá chiến lược ảnh hưởng lên sinh mạng của rất nhiều người và sự sống còn của Hồng Kông.
Trong bàn cờ nước ba Hồng Kông - Bắc Kinh - Hoa Thịnh Đốn này, một nước cờ đi từ phía Lập pháp Hoa Kỳ là Dự luật Nhân quyền và Dân chủ cho Hồng Kông. Tổng thống Donald Trump, người đứng đầu Hành Pháp là người có quyền phủ quyết dự luật. Ông Trump đã không cam kết sẽ phủ quyết như Bắc Kinh đã yêu cầu và cũng không cam kết sẽ thông qua. Một lần nữa, bằng sự lửng lơ có tính toán, Donald Trump đã tự tạo cho mình thế chủ động trong bàn cờ thế sự. Tất cả đều phải tính toán và lưu ý đến thông điệp của Donald Trump: Tôi đứng với Hồng Kông, tôi đứng với Tập Cận Bình và tôi đứng với những điều tôi muốn làm.
Tôi đứng với những điều tôi muốn làm.
Đó mới là và luôn là đích đến sau cùng của CEO, Deal Maker, Chess Player Donald Trump đang là Tổng thống thứ 45 của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ.
24.11.2019
