Tặng ông bà nhà văn Nguyễn Tường Thụy và
nhà đấu tranh dân chủ kiên cường Bùi Thị Minh Hằng
nhân ngày NHÂN QUYỀN QUỐC TẾ
Đâu phải bao giờ nhân dân cũng thắng
Nhà độc tài của mọi thời đại và anh
Cần phải thức, mãi mãi thức trắng
Anh đã yêu đất nước mình như một chàng muzich
Cái cách yêu quý phái chẳng hợp thời
Anh đã yêu đến quằn quại, đến xùi bọt mép
Mà thơ anh vẫn bị đe dọa cả đời!
Những nhân vật của Đôxtôiepxki
Như cua bò qua văn anh lổm ngổm
Bầu trời xanh từng in dấu anh đi
Treo anh lên vầng mây sớm
Anh bay lên cùng khói bếp lầm lì
Và rơi xuống cùng tuyết trắng...
Lara của anh [2]
Mùa thu của mối tình chết
Sông hồ kia từ độ khỏa thân
Ôi lá phong vàng phủ dần gương mặt đẹp
Tiếng cú kêu thất thần
Em ở đâu con thiên nga bị giết?
Thơ anh còn dò dẫm dấu bàn chân!
Hỡi chàng Don Quichotte Zivago [3]
Với cối xay gió số phận
Một mình anh chiến đấu đến bao giờ?
Trái tim nhà thơ
Là trái mìn nổ chậm
Mà tình yêu đến trước hẹn giờ
Nhà độc tài bảo anh:
“Cứ bốn người dân thì có bốn tên phản động!” [4]
Phải bỏ tù cây sồi
Ai cho mày tỏa bóng?
Hắn định bắt đi đầy cả gió và thơ!
Ôi bầu trời kia
Anh đã vác trên vai như khổ giá
Và nước Nga- người đàn bà anh yêu
Tia nhìn nàng đóng đinh anh vào tất cả!
Anh tàn phai cùng mùa thu
Cuồng nhiệt cùng bão tuyết
Tóc anh bạc mốc sương mù
Anh là con tuần lộc già phương Bắc
Một đời nghe tiếng sói tru
Trên mồ anh cỏ tiên tri báo trước
Về sự hết thời của bọn độc tài
Ôi đất nước
Anh đã yêu đến băng hoại cả đời!
Khi nhà độc tài tìm cách bất tử
Dẫu nằm xuống đất rồi anh chẳng được yên đâu
Tôi nhìn thấy nhân dân ngồi phán xử
Các thời đại đi qua, thơ lặng lẽ bắc cầu...
Sài Gòn 21-7-1978
_______________________________________
[1] Phim “Sám hối”: một phim hay của điện ảnh Gruzia ( Liên Xô cũ) sản xuất tại Tbilixi, lên án nhà độc tài vĩ đại ( ám chỉ Stalin- cũng là người Gruzia). Phim này khi chiếu ( nội bộ) cho giới báo chí văn nghệ sĩ ở Sài Gòn xem từ năm 1978, đã gây xúc động mạnh mẽ; mượn gió bẻ măng, xem xong phim này, ai cũng thấy hả lòng hả dạ vì được dịp “trả thù” bọn độc tài chuyên chế. Đ ến thời “mùa xuân văn nghệ cởi trói : 1986-1989, phim “Sám hối” mới được chiếu rộng rãi ở rạp cho dân xem. Nay ( 2005) phim này buồn thay, lại bị xếp vào loại phim “phản động”.
[2] Lara: người yêu của bác sĩ Zivago, những nhân vật trong tiểu thuyết “Bác sĩ Zivago” của văn hào (kiêm thi hào) Nga: Borit Paxtecnăc
[3] Zivago: nhân vật bác sĩ trong tiểu thuyết trên.
[4] Lời tên độc tài trong phim “Sám hối”
(Bài thơ này đã in báo “TUỔI TRẺ – CHỦ NHẬT” số 37-87 ra ngày 20-9-1987)